De Ankeveense IJsclub was afgeladen vol bij de Forumdiscussie die Wijdemeren2020 vanavond organiseerde over de toekomst van Wijdemeren.

Naar schatting tweehonderd belangstellenden waren van alle uithoeken van Wijdemeren afgekomen op de avond die de actiegroep Wijdemeren2020 organiseerde over de fusie/samenwerking/zelfstandigheid van Wijdemeren in de toekomst.

V.l.n.r. Jan Verbruggen (CDA), Stan Poels (PvdA/GL), René Voigt (DB),
Joost Boermans (D66) en Gert Zagt (DLP).

Vijf fractievoorzitters

Vijf fractievoorzitters namen deel aan de forumdiscussie. Jan Verbruggen (CDA), Stan Poels (PvdA/GL), René Voigt (DB), Joost Boermans (D66) en Gert Zagt (DLP). Bij de opening verklaarde Jan Verbruggen dat het artikel in het Weekblad Wijdemeren met de "beledigende woorden" aan het adres van burgemeester Smit zijn deelname even twijfelachtig had gemaakt, maar dat zijn partij uiteindelijk toch had gekozen om mee te doen. Joost Boermans (D66) zei dat de woorden in het artikel volgens hem niet zo zwaar waren gevallen in het college. De VVD deed, mede vanwege dat artikel niet mee aan de avond.

U kiest, wij besluiten

De vijf fractievoorzitters kregen ieder enkele minuten om hun positie toe te lichten. Jan Verbruggen raakte in de loop van de avond enigszins verstrikt in iets tussen samenwerking en fusie in. Hij vermeed het woord fusie in het begin van de avond, maar toen aan het eind van de avond de duimschroeven door het publiek en de voortreffelijke gespreksleider Godewijn Alders werden aangedraaid, schaarde hij zich schoorvoetend achter Stan Poels, die glashelder was in zijn uitspraken. Poels is voor fusie met Hilversum, omdat hij voorziet dat Wijdemeren bestuurlijk in de problemen zal komen. (Een bezoeker noemde dat een "preventieve fusie".) Ook was Poels helder toen hij een referendum afwees, omdat het onderwerp fusie te ingewikkeld is. "U heeft ons gekozen om namens u besluiten te nemen." In de zaal werd gemord.

Inkoppertje

Die opmerking gaf Gert Zagt (DLP) een inkoppertje. "In uw verkiezingsprogramma, waar u op gekozen bent, stond niet dat u wilt fuseren met Hilversum. U bent dus niet gekozen om te besluiten tot een fusie." Een daverend applaus was zijn deel. Zagt opende zijn bijdrage met het statement dat zijn partij "het voorsorteren op een fusie met Hilversum verafschuwt".
De zaal vroeg diverse malen om een referendum over een eventuele fusie .Joost Boermans (D66) oogstte applaus met zijn uitleg over het opbreken van de SWW samenwerking door dit college en zijn uitleg dat zijn partij gewerkt had aan een referendumverordening en die vervolgens bij de raad indiende. Helaas voor D66 werd die verordening echter door de coalitiepartijen afgestemd.
René Voigt (DB) verklaarde dat DB niet principiëel tegen een herindeling of fusie is, maar hij ziet de noodzaak niet en houdt zich daarom aan zijn verkiezingsprogramma dat spreekt van een zelfstandig Wijdemeren. Mocht later blijken dat Wijdemeren de begroting niet meer rond krijgt of de burger niet meer de dienstverlening kan leveren die nodig is, dan wordt het wat hem een ander verhaal, maar nu niet.

Roepen en gebaren

In de zaal liepen de emoties soms hoog op. Niet zo hoog als in Steenbergen, hoewel op zeker moment wel enkele malen van achter uit de zaal hard geroepen en gebaard werd als er iets te berde werd gebracht dat de betreffende inwoner niet zinde. Maar over het algemeen stelde iedereen rustig zijn vragen en kreeg daar soms een echt en soms een ontwijkend antwoord op. Of geen antwoord, omdat het antwoord nog niet te geven is. De hele avond door werden veel vragen gesteld in een verhouding van ca. 15% voor fusie, 25% zonder directe richting en 60% tegen fusie. Vragen over de bestuurskrachtmeting, over het voordeel voor Wijdemeren van een fusie met Hilversum, over de identiteit van Wijdemeren, wat er mis ging de SWW samenwerking.

Zowel de coalitiefractievoorzitters als hun tegenpolen van DB, D66 en DLP hadden hun eigen aanhang, verdeeld over de zaal. Dat was te horen aan het applaus. De ene keer kwam dat in stereo van een andere plek dan de andere keer, afhankelijk van wie er aan het woord was geweest.

Er ontstond verwarring over de brieven die het college gestuurd had aan de provincie (de zienswijze, waar plotseling "fusie met Hilversum" verscheen) en andere brieven van het college aan de raad en van het college aan Stichtse Vecht en Weesp. Met Weesp, zonder Weesp, met als hoogte- dan wel dieptepunt de motie, die overgenomen werd door het college, maar verworpen door de coalitie. Bij het debat over die brieven en de rol van Weesp was zelfs Godewijn Alders af en toe even het spoor bijster.

Fusie is lange procedure

Wat vanavond weer duidelijk werd was dat de coalitiepartijen hun eigen weerstand in de bevolking hebben georganiseerd toen zij vorig najaar volkomen onverwacht met de zienswijze op de proppen kwamen waarin fusie met Hilversum bepleit werd in combinatie met terugkeer naar de Regio Gooi en Vechtstreek. Die geest is uit de fles en zal door deze coalitie niet gemakkelijk weer terug in de fles kunnen worden gebracht, bestuurskrachtmeting of geen bestuurskrachtmeting.

Een ander aspect aan de avond was dat het soms leek alsof het gemeentebestuur van Wijdemeren er alleen nog over hoeft te stemmen om een fusie met Hilversum te realiseren. Dat is dus absoluut niet zo, maar niemand legde dat uit. Sterker nog, er gaat een heel traject aan vooraf, waarin de provincie een belangrijke rol speelt. Als dat leidt tot voornemens voor een herindeling, dan treedt de wet ARHI in werking en staan de betrokken gemeenten onder financiëel toezicht van de provincie om potverteren te voorkomen. Daarna komt de minister van Binnenlandse Zaken met een wetsvoorstel om de bestaande gemeenten op te heffen en samen te voegen. In de aanloop naar Wijdemeren duurde die procedure circa zes jaar van circa 1996 tot 2002.
In de herindeling van Bussum, Naarden, Muiden en Weesp ging de Tweede Kamer in eerste instantie niet akkoord met het wetsvoorstel, omdat Bussum niet wilde en Weesp er niet bij wilde hebben. Het voorstel werd verworpen, waarna het het traject helemaal opnieuw doorlopen werd tot wat nu Gooise Meren wordt, na een jaar of tien.
In dat licht bezien is het streefjaar van de coalitie voor de fusie, 2019 of 2020, vrij optimistisch. Er kan nog van alles gebeuren, zelfs een Tweede Kamer die het wetsvoorstel verwerpt.

David Pos sloot de avond af waarbij hij de hoop uitsprak dat de kloof in het gemeentebestuur gedicht kan worden als er meer duidelijkheid ontstaat.