ingezonden open brief

Aan de heer J. van der Hoek, Gedeputeerde Provinciale Staten Noord Holland
Aan de Leden van Provinciale Staten
Provincie Noord-Holland -Postbus 3007- 2001 DA Haarlem en per email: post@noord-holland.nl

Openbrief Gooi en Vecht –Zand en Water 24 april 2017

Geachte heer van der Hoek,
Geachte leden van de Provinciale Staten van Noord Holland,

Over de bestuurlijke toekomst de Gooi en Vechtstreek verschijnen regelmatig berichten in het lokale en regionale bladen, blogs, verslagen en rapporten. Zelden wordt de rol van de Provincie Noord Holland zelf belicht.

Van rapport naar rapport

Niet zo lang geleden, april 2013, rapporteerde de heer Winsemius over zijn analyse en aanbevelingen voor de regionale agenda Gooi en Vecht in de daaropvolgende 10 jaar. Winsemius adviseert een Vechtstreekcombinatie. ‘Door fusie van de zogenoemde ‘water’-gemeenten Muiden, Weesp, Wijdemeren en StichtseVecht ontstaat een stevig blok met een sterk eigen cultuur die gericht is op kleine kernen. De schaal is voldoende voor een inhoudelijk beleid dat ruimte biedt voor landbouw, natuur en recreatie en, zo nodig, ook tegenspel kan bieden tegen de Grote Buren.’
De ‘water’ gemeentebesturen van StichtseVecht, Wijdemeren en Weesp (SWW) gaan direct aan de slag. Binnen een jaar is er een SWW samenwerking op de terreinen jeugdzorg, belastingen en andere zaken.

Gemeenteraad verkiezingen in 2014

Campagneleuzen en verkiezingsbeloftes luiden: ‘Met elkaar... voor 'n sterk Wijdemeren’ (CDA), ‘Kiezen voor Wijdemeren. De VVD wil dat Wijdemeren een zelfstandige gemeente met herkenbare kernen blijft.’
Najaar 2014. Het college van Wijdemeren kondigt zonder opgaaf van reden aan te willen fuseren met Hilversum. Binnen een half jaar na aantreden worden verkiezingsbeloftes gebroken. Het prille SWW samenwerkings-verband wordt razendsnel ontmanteld.
Door deze radicale ommezwaai staat niet alleen Wijdemeren maar ook Weesp alleen.
In de Wijdemeerse raad ontstaat een welles nietes cultuur, die vanaf dat moment voornamelijk met zichzelf bezig is. Protesten van inwoners volgen.
Wanneer de provincie van Noord Holland in 2016 een opdracht geeft tot een zogenaamde bestuurskrachtmeting , dan is de uitslag voorspelbaar. Wijdemeren scoort door haar eigen toedoen onvoldoende. De timing, de beperkte onderzoeksperiode (2014-2016) en de onderzoeksmethode hebben een effect op de negatieve uitkomst van het onderzoek voor Wijdemeren. Deze onvoldoende levert, ten onrechte, de benodigde argumenten voor een door het college (en blijkbaar ook de Provincie) gewenste fusie, een ‘self fulfilling prophecy’.

Waar leidt een fusie toe?

Uit de conclusie van het bestuurskracht onderzoek in 2016 over Wijdemeren: ‘De ambities zijn vanwege de beschikbare middelen beperkt en grote opgaven als het aanpakken van de Loosdrechtse Plassen komen niet tot stand.’ De gemeente Wijdemeren is op 1 januari 2002 ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Loosdrecht, ’s-Graveland en Nederhorst den Berg. Tot die tijd maakte de gemeente Loosdrecht deel uit van de Provincie Utrecht. Als gevolg van de fusie zijn de provincie grenzen verlegd. Wijdemeren wordt een Noord Hollandse gemeente. De Provincie Noord Holland treedt toe tot de gemeenschappelijke regeling Plassenschap Loosdrecht en omstreken. Met andere woorden ook de Provincie Noord Holland, zelf, is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen op en rond de Loosdrechtse Plassen. Voor zover beschikbare middelen een belemmering zijn in de aanpak van de Loosdrechtse Plassen kan gesteld worden dat de provincie Noord Holland daar mede debet aan is.

Op zoek naar nieuwe argumenten?

In een weblog van gedeputeerde is te lezen over het MIRT-onderzoek naar infrastructuur, ruimte en transport. Het gaat om het gebied ten oosten van Amsterdam. Vele nationale en regionale partijen zijn hierbij betrokken, waaronder de regio Gooi en Vechtstreek. De regio Gooi en Vecht zou in dit kader ‘kansen laten liggen op het gebied van bijvoorbeeld economie, werkgelegenheid, wegen en openbaar vervoer. Van een gezamenlijk optreden naar andere regio's en het Rijk, of daadwerkelijke besluitvorming over dergelijke onderwerpen komt onvoldoende terecht.’
Kijken we naar de plannen dan ontvouwen zich interessante voorstellen voor uitbreiding van verbindingen tussen Schiphol , Amsterdam, Almere, Amersfoort en Utrecht. Het is nauwelijks voor te stellen hoe de Gooi en Vechtstreek kansen zou laten liggen. Is er een gemeente te noemen die niet zou willen meewerken aan betere verbindingen met Schiphol en Amsterdam? De provincie Noord Holland zelf, is in de positie een leidende rol te nemen. Als gemeentelijke fusies een middel zijn om de infrastructuur te verbeteren, waar ligt dan het einde van de fusie drift: een gemeente Haarlemmermeer, Amsterdam, Gooi en Vecht en alles wat daar tussen en rond ligt?

Draagkracht

Na de aankondiging door het college Wijdemeren op een fusie met gemeente Hilversum uit te zijn volgt een scala aan bezigheden: ‘Zorgexperts over de toekomst’, initiatieven D100, focusgesprekken, gesprekken met ondernemers, Dorpsavonden, enzovoort. Bij gebrek aan steekhoudende argumenten raken de inwoners niet overtuigd. Terwijl in 2016 een bestuurskracht onderzoek gaande is, verzamelt het Burger Initiatief Wijdemeren 2020 7734 handtekeningen tegen een fusie met de gemeente Hilversum . De inwoners van Wijdemeren willen geen fusie met Hilversum, dat betekent ook geen gehele of gedeeltelijke ambtelijke fusie. Deze zal immers gevolgd zal worden door een bestuurlijke fusie. De enquête onder de inwoners uitgevoerd door gemeente Wijdemeren bevestigd dat: slecht 24 % van de ondervraagden reageert. Het college krijgt ook van de inwoners een nauwelijks een voldoende (5,7) als het gaat om betrekken bij beleid. Wat zijn volgens de inwoners de meest belangrijk aspecten voor de toekomst van Wijdemeren? Het behoud van eigen identiteit, zeggenschap van inwoners en gemeentelijke dienstverlening. De bestuurlijke toekomst van Wijdemeren wordt (zeer) belangrijk gevonden.

Herindeling

‘De regering wil geen herindelingen van bovenaf wil opleggen.’ Het initiatief behoort te liggen bij de gemeenten. Vijf criteria moeten daarbij in acht genomen worden: genoeg steun voor de herindeling; een interne samenhang, een dorps- en kernenbeleid; de bestuurskracht; evenwichtige regionale verhoudingen; en duurzaamheid.
De Provincie Noord Holland heeft thans onvoldoende aannemelijk gemaakt dat er een situatie is ontstaan om als provincie een herindeling procedure in de Gooi en Vechtstreek te starten.
Het past de provincie niet om te doen voorkomen open te staan voor nieuwe samenwerkingsmodellen en tegelijker tijd onverkort aan te sturen op maximaal drie gemeenten. Temeer daar de effecten van fusies op de bestuurskracht niet met wetenschappelijk verantwoorde argumenten onderbouwd zijn.

Graag ontvang ik van U een reactie.

Met vriendelijke groet,

Liesbeth Siderius
Loosdrecht