ingezonden bericht D66, DB en DLP

Concepttekst namens
Democraten 66, DorpsBelangen en De Lokale Partij
gezamenlijk.

Reactie op brief d.d. 21 december 2015 van GS van Noord-Holland inzake ‘Bestuurskrachtonderzoek Gooi en Vechtstreek’.

B&W van Wijdemeren biedt de gelegenheid de raadsopvattingen te verwoorden in een zogenaamd ‘raadsdeel’ en dat in te brengen in de commissievergadering op 14 januari 2016.

Hieronder het voorstel van de gezamenlijke oppositie voor de invulling van dat raadsdeel.

1. De bestuurskrachtmeting die de gemeente Wijdemeren voor ogen staat dient zich uit te spreken over hoe de gemeente zelf functioneert. En dus niet zoals u stelt:
   “In de Gooi- & Vechtstreek gaat de bestuurskrachtmeting niet strikt om of en hoe de betreffende gemeente in staat is zelfstandig haar wettelijk taken uit te voeren. Het accent licht op het effect van de samenwerking tussen gemeenten en het beantwoorden van de vraag wat de volgende stap moet zijn in de bestuurlijke herinrichting van de Gooi- & Vechtstreek met het oog op regionaal optreden en maatschappelijk rendement”.
   Wijdemeren wil juist vaststellen hoe de gemeente er zelf voor staat. De meting moet niet de koppeling aan welke gemeente dan ook als uitgangspunt hebben.
2. Wijdemeren wil de regie over de eigen toekomst houden. Wijdemeren wil vanuit eigen kracht koers kiezen. GS geven laatstelijk op 23 januari 2015 aan de minister aan dat:  “…Weesp en Wijdemeren fuseren op middellange termijn en kunnen samen een bestuurskrachtige gemeente vormen..”.
   Terwijl GS nu vooral focust op Hilversum, Weesp en Wijdemeren. Dat is niet consequent. De bestuurskrachtmeting dient immers tot kwalificatie en vervolgens komt daarna pas de oriëntatie. Van één onderzoek voor de hele regio, met twee trajecten (Hilversum, Weesp en Wijdemeren enerzijds en Huizen met de BEL-gemeenten anderzijds) zoals u stelt kan dus geen sprake zijn.
3. U schrijft in uw brief:
   “We hechten er aan om de resultaten en conclusies van beide onderzoeken in één gemeenschappelijke sessie te kunnen bespreken. Bovendien houdt dit de mogelijkheid open te opteren voor een eventuele fusie per 2019”.
   Het causale verband met fusie per 2019 zien wij niet en is wat ons betreft ook niet aan de orde. Wijdemeren wil de resultaten en conclusies van alle onderzoeken van de gemeenten in onze regio zelf ook in één sessie kunnen bespreken.
4. Wijdemeren acht de voor de bestuurskrachtmeting ingeplande tijd van maximaal 3 maanden te kort omdat een aantal door u niet benoemde onderdelen ook deel dienen uit te maken van de meting. Achtereenvolgens in willekeurige volgorde wat wij missen:
   1. wat voor gemeente wil Wijdemeren zijn?
   2. wat zijn de specifieke kansen van intensievere samenwerking dan wel fusie met Weesp?
   3. waarom en waarvoor zijn andere partners precies nodig?
   4. wat hebben potentiële partners te bieden?
   5. welke gedeelde belangen zijn er met gemeenten in de omgeving?
   6. bij welke gemeenten is er gedragen wil tot samenwerken dan wel fusie?
   7. welke samenwerkingsvormen zijn mogelijk?
   8. welke schaal is passend?
   9. welke voordelen ontstaan bij samenwerken dan wel fuseren (zowel specificatie van kwalitatief als kwantitatief alsmede kwetsbaarheid en kansen)?
   10. welke taakzwaarte dient een gemeente aan te moeten kunnen om zelfstandig voort te kunnen bestaan?
   11. hoe wordt de bevolking betrokken voorafgaande aan een definitief besluit tot herindeling ?
   12. welke financiële risico’s (actueel en toekomstig) lopen de potentiële fusiepartners?
5. De raad van de gemeente Wijdemeren kan zich niet vinden in het tempo dat GS voor ogen staat. Een Arhi-procedure starten is immers geen uitgemaakte zaak. Na de bestuurskrachtmeting wil Wijdemeren zich heroriënteren op potentiële partners dan is pas duidelijk waar versterking nodig of gewenst is. Wijdemeren wil een gedegen inzicht in haar functioneren. Voor een goede oriëntatie op de toekomst dienen sterke en zwakke punten als basis voor overleg met partners.
6. De gemeente Wijdemeren wil dat de bevolking ook nadrukkelijk een rol gaat krijgen in de bestuurskrachtmeting. Wij hebben hiertoe een viertal avonden voor ogen waarin de gemeenschap zich kan uiten over het functioneren van de gemeente. Tot op heden heeft de bevolking zich erg beperkt uit kunnen spreken over wat wenselijk is in de gemeente. De resultaten daarvan zijn echter nog niet beschikbaar. De onderzoekers dienen de genoemde avonden in te plannen, voor te bereiden en garant te staan voor adequate verslaglegging inclusief terugkoppeling aan de bevolking. Een periode van 3 maanden voor het onderzoek, gelet op alle onderdelen die wij als raad ook opgenomen willen zien, is op voorhand veel te kort. Haastige spoed is zelden goed.
7. De Commissaris van de Koning, de heer Remkes, memoreerde in zijn Nieuwjaarsspeech dat er meer geluisterd moet worden naar minderheidsstandpunten. Dit om te voorkomen dat nog meer mensen zich niet vertegenwoordigd voelen in onze democratie. De toekomst van onze gemeente ligt best gevoelig bij een groot deel van de inwoners. Bij de raadsverkiezingen van 2014 was herindeling/fusie totaal geen onderwerp in de partijprogramma’s. Sterker nog, alle partijen spraken over zelfstandigheid door samenwerking. Dat blijkt wel het sterkst uit het coalitieakkoord zoals dat in april 2014 gepresenteerd werd:
   “Omdat de gemeente te klein is om alle taken goed te kunnen uitvoeren willen wij samenwerken met andere gemeenten. Bovendien willen wij als zelfstandige gemeente blijven voortbestaan. Samenwerking is daarom onontbeerlijk”.
   Juist vanuit die basis is het gewenst dat inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties ook een rol krijgen in de bestuurskrachtmeting. Wij zien dat Weesp ook een dergelijke invulling voor ogen staat. Wij omarmen dat Weesper-model. Dit zal u ook aanspreken gelet op uw betoog bij de minister voor de combinatie Weesp en Wijdemeren op middellange termijn.
8. Een van uw onderzoeksvragen gaat over de samenwerking tussen Hilversum, Wijdemeren en Weesp namelijk of die voldoende bestuurskracht in de uitoefening van intergemeentelijke taken oplevert en bijdraagt aan de bovenlokale en regionale ontwikkeling in de Gooi- & Vechtstreek. Deze vraag is niet aan de orde. De gemeente Wijdemeren participeert, evenals alle regiogemeenten, in de Regio Gooi- & Vechtstreek. Van een exclusieve samenwerking tussen Hilversum, Wijdemeren en Weesp is geen sprake. Zo is Wijdemeren in de regio, ook vanuit de gemeenteraad zeer actief bezig met de Regionale SamenwerkingsAgenda (RSA), zowel in het fysieke als in het sociale domein.
9. De betrokkenheid van de raad bij het voorstel zoals verwoord in uw brief is door de tijdsdruk zeer beperkt. De raad ontving uw brief in het kerstreces. Deze speciale periode in het jaar maakte een degelijke behandeling met bijbehorende inspraakgelegenheid voor onze inwoners niet eenvoudig.

Resumerend

De uitgangspunten voor het bestuurskrachtonderzoek (één onderzoek, met twee trajecten ter weten Hilversum, Weesp en Wijdemeren enerzijds en Huizen + de Bel-gemeenten anderzijds) delen wij niet met u. Gelet op uw adviezen aan de minister in oktober 2014 en februari 2015, waarin u opteert voor een fusie tussen Weesp en Wijdemeren lijkt ons een gelijke aanpak als de gemeente Weesp voorstelt noodzakelijk en gewenst waarbij ook de bevolking betrokken wordt. De bestuurskrachtmeting moet niet de koppeling aan welke gemeente(n) dan ook als uitgangspunt hebben.

De planning van het bestuurskrachtonderzoek achten wij niet realistisch, gelet op de extra vragen die Wijdemeren beantwoord wil zien en gelet op de door ons gewenste participatie vanuit de samenleving.

De onderzoeksvragen van het bestuurskrachtonderzoek.

Voor onderzoeksvraag 1 (Hoe staat het met de bestuurskracht van de gemeente?) hebben wij onder punt 5 hierboven aanvullende onderdelen voor onderzoek benoemd.
Onderzoeksvraag 2 (De kracht van de  samenwerking tussen Hilversum, Weesp en Wijdemeren) achten wij niet opportuun gelet op het niet bestaan van deze samenwerking. Wel dient de regionale samenwerking in de breedste zin onderdeel van de meting te zijn.
Onderzoeksvraag 3 (Over de samenwerking tussen Huizen en de Bel-gemeenten) wachten wij af wat de betrokken gemeenten daarvan vinden.
Onderzoeksvraag 4 (Wat moet de volgende stap in de bestuurlijke herinrichting van de Gooi en Vechtstreek zijn?) is wat Wijdemeren betreft niet aan de orde. Wij willen zelf de regie over onze toekomst houden. De gemeenteraad van Wijdemeren spreekt pas over het vervolg als de resultaten van al de bestuurskrachtonderzoeken in onze regio beschikbaar zijn.

Concepttekst aangeboden door Democraten 66, DorpsBelangen en De Lokale Partij gezamenlijk.