Cor Koster

Wmo-verordening: een slecht stuk

Eind van de maand zal de gemeenteraad de ‘Verordening maatschappelijke ondersteuning Wijdemeren 2015’ vaststellen. Daarin staan de algemene regels die de gemeente gaat hanteren voor het bepalen of cliënten met een hulpvraag recht hebben op ondersteuning.

Ik ben allesbehalve gelukkig met die verordening en heb daarom vorige week ingesproken in een commissievergadering. De reden: de gemeente probeert zich zoveel mogelijk juridisch in te dekken voor het WEIGEREN van een ‘maatwerkvoorziening’, d.w.z. een individuele voorziening die is afgestemd op de behoeften van een cliënt. Het gaat dan o.a. om woningaanpassingen, specialistische dagbesteding of een rolstoel.

Om gebruik te kunnen maken van een maatwerkvoorziening is een indicatie van de gemeente nodig. Die kan de gemeente natuurlijk ook weigeren. Laten we eens kijken naar een paar weigeringsgronden, vooral in verband met het gebruik van de term 'voorzienbaarheid'. Weigeringsgronden figureren prominent in deze verordening.

Voorzienbaarheid

Volgens Artikel 8 kun je alleen een maatwerkvoorziening krijgen als de voorziening niet voorzienbaar was. Een simpele zin die je echter twee keer moet lezen. Wanneer is iets ‘voorzienbaar’? Dat staat niet in de verordening, maar in de jurisprudentie blijkt het te betekenen dat er 'voor een redelijk denkend en handelend persoon aanleiding bestaat of bestond om rekening te houden met de kans dat een bepaalde situatie ter plaatste in ongunstige zin verandert’. Ook een mondvol, maar wel duidelijk.

Ik wil één en ander illustreren aan de hand van een casus: mezelf. Ik vind mezelf een “redelijk denkend en handelend persoon" en ik voorzie dat mijn vrouw of ik straks slecht ter been zal zijn. Misschien kunnen we over 5 of 10 jaar de trap niet meer op. Dan wordt mijn verzoek om een voorziening (traplift naar de slaapkamerverdieping) door de gemeente afgewezen op grond van tenminste twee artikelen in deze verordening. Ten eerste: in Artikel 8 staat impliciet (trouwens een beetje knullig geformuleerd) dat ik dit had kunnen voorzien en dus niet in aanmerking kom voor een maatwerkvoorziening, in casu een traplift.

Verhuizen

Ten tweede: ik had ook kunnen verhuizen. Volgens Artikel 9 geldt namelijk ‘het primaat van verhuizen’, overigens een nogal omstreden begrip. Maar met verhuizen moet je oppassen, want een verhuizing kan een reden zijn voor de gemeente om juist géén voorziening te leveren. In Artikel 9 staat namelijk ook dat we niet mogen verhuizen als er geen belangrijke reden voor is, als we tenminste ooit nog eens willen terugvallen op de gemeente om die nieuwe woning aan te passen.

Kortom, ik kan het schudden wat betreft hulp van de gemeente als ik straks trapproblemen krijg. En met mij nogal wat andere ouderen in Wijdemeren. Heel veel dingen die je overkomen als je oud wordt zijn namelijk voor een “redelijk denkend en handelend persoon” voorzienbaar: slecht ter been zijn, ziek zijn, verpleging behoeven…

Vaststellen voor een half jaar

Het bovenstaande is exemplarisch voor deze verordening - en er is méér. Dit is niet een tekst waarin de burger centraal staat, maar de gemeente. De gemeenteraad zou er verstandig aan doen om de verordening vast te stellen voor een periode van een half jaar - want ja, er MOET deze maand een verordening vastgesteld worden - maar vervolgens, als veel meer bekend is over hoe zaken in onze gemeente geregeld gaan worden o.a. via uitvoeringsregels, serieus een tekst te maken die bedoeld is om burgers te helpen. Niet om de gemeente zich al van tevoren te laten indekken tegen claims.

Dualisme

De gemeenteraad is nu zo'n beetje een half jaar in functie. Lang genoeg om te weten hoe de zaken lopen. Maar nog steeds stelt de raad zich uiterst tam op. Men heeft 'alle begrip' voor het college en voor de ambtenaren die zich uit de naad werken om de hele Wmo-zaak op tijd klaar te krijgen. Mooi hoor, al dat begrip, maar... de gemeenteraad is er voor ons, voor de burgers. En die burgers worden met dit soort verordening gewoon in het pak genaaid. Ook de VNG weet dat: men vond het niet voor niets nodig om een nieuwe modelverordening te maken. In Wijdemeren is men nog steeds bezig met het oude model.

Het wordt tijd dat de raad eens gaat kijken naar wat ook al weer bedoeld werd met de term 'dualisme'.

Cor Koster
Nederhorst den Berg

Het advies van de WMO Raad Wijdemeren legde ook de vinger op dezelfde zere plek als Cor Koster. Hieronder de alinea uit dat advies over "voorzienbaarheid".