In De Zijlijn

Villa Primair als Testcase

De scholenkoepel Villa Primair laat zien hoe samenwerkingsverbanden tussen gemeenten uit de hand kunnen lopen. De Raad van Toezicht, het Bestuur en de directie gingen hun gang of keken de andere kant op. De elf wethouders hielden hun mondje dicht over de fraude met de statuten.

In Den Haag wordt om het hardst gejuicht over de op handen zijnde transitie van het sociaal domein. Het kost 40% minder en de zorg wordt nog beter ook. De gemeentebegrotingen worden anderhalf keer zo hoog en kleinere gemeenten, zoals Wijdemeren gaan die klus klaren samen met andere kleinere gemeenten. Wij doen dat met Weesp en Stichtse Vecht.

Daarbij hebben de gemeenteraden een blind vertrouwen in hun wethouders. Die zorgen er voor dat alles goed verloopt, dat al dat geld op de goede plek terecht komt en dat iedereen de zorg krijgt die hij nodig heeft. Dus waarom zou je als raadslid je dan nog zorgen maken?

De Stichting Primair was al berucht en ging bijna failliet. Die Stichting werd opgevolgd door de scholenkoepel Villa Primair na een fusie met een andere koepel. Ook bij Villa Primair ging het op tal van fronten, ook financiëel weer mis. De Gooi en Eemlander schreef de afgelopen dagen, in een soort Villa Primair feuilleton, dat zelfs de eigen wethouders niet te vertrouwen zijn als het hen politiek of anderszins niet uitkomt om misstanden in een samenwerkingsverband aan de kaak te stellen. In 2011 besloten elf wethouders samen, om niet aan hun elf gemeenteraden te melden dat Villa Primair fraude had gepleegd door de statuten stiekem aan te passen en daarmee de gemeenten buiten spel te zetten.

Alleen de Bussumse wethouder Adriana van den Berg bond de kat de bel aan. Dat de Raad van Toezicht en de directeur van Villa Primair weigerden om in gesprek te gaan met afdeling Juridische Zaken van Bussum om de zaak uit te zoeken, geeft helemaal te denken. Je valt van verbazing van je stoel. Die club bestaat dankzij het geld dat de gemeenteraden ter beschikking stellen, Villa Primair zegt niet eens dank je wel, maar stak het geld in zijn zak en de middelvinger op naar de elf wethouders en gemeenteraden.

Is Villa Primair het bewijs dat Gemeenschappelijke Regelingen voor afspraken tussen gemeenten fraudegevoelig zijn? Het lijkt er wel op. Het vertrouwen dat het altijd goed gaat en dat het toezicht deugt blijkt niet terecht. Weten de gemeenteraden waar het mis gaat? Nou nee, als de wethouders hun mond dicht houden, dan kraait er geen haan naar.

De nieuwe gemeenteraad moet zich nog maar eens goed achter de oren krabben als er weer eens een (blanco) cheque wordt uitgedeeld aan het één of andere gemeenschappelijk orgaan dat werkzaam is in het sociale domein (of waar dan ook). Daar kan het wel eens om veel meer geld gaan. Misschien moeten we wel terug naar de situatie waar raadsleden altijd zitting hebben in het bestuur van de gemeenschappelijke regeling om te voorkomen dat ze zand in de ogen wordt gestrooid door hun wethouders, zoals nu bij Villa Primair.

Ik wens de nieuwe raadsleden van harte welkom in deze bestuurlijke slangenkuil. Gebruik je gezond verstand, maak van je hart geen moordkuil en wees niet bang om eens tegen de beruchte fractiediscipline in te stemmen of je uit te spreken als je geweten dat van je vraagt.

Want generaties voor ons wisten het al: "Eerlijk duurt het langst."

Rik Jungmann

Reactie WWK op Tweet wethouder Joost Boermans:

Wat er in besloten vergaderingen wordt gewisseld weten wij uiteraard niet, daarvoor zijn ze besloten. Wat wij uit openbare stukken weten is dit: Op vragen van Ria Hennis (DB) op 6 februari reageerde de wethouder direct per mail en op 27 februari per brief op een anonieme brief die over Villa Primair was binnengekomen bij de gemeente.
Onderstaande column gaat echter over de serie artikelen die de afgelopen anderhalve week in de G&E stonden over fraude die in 2011 gepleegd zou zijn met de statuten van Villa Primair. Die serie begon op 18 maart met een voorpagina-artikel en werd gevolgd door 4 andere artikelen. Die kwestie was nog niet aan de orde toen Ria Hennis haar vragen stelde, voorzover wij weten.

Mocht dit niet de gevraagde correctie zijn, of een onjuiste weergave van de feiten zijn, dan horen wij dat graag.

Maar afgezien van dat alles, de column gaat in feite over de gevaren van gemeenschappelijke regelingen zonder goede controle. Villa Primair wordt slechts als slecht voorbeeld gebruikt, vandaar de titel "Villa Priamair als Testcase".