Gisteravond werd de vierde en laatste Dorpsavond op rij in Nederhorst den Berg gehouden in het Spieghelhuys dat ook weer afgeladen vol was.

Vechtgemeente

Deze vierde avond had toch weer een eigen karakter. Nederhorst den Berg ontpopte zich als Vechtgemeente. Van de vier kernen die aangedaan werden, lieten de Bergers het vaakst horen dat zij iets met de Vecht hadden, dat zij zich liever wilden aansluiten bij andere Vechtgemeenten. Zelfs afscheiden van Wijdemeren en aansluiten bij Weesp, Muiden, en Stichtse Vecht werd als mogelijkheid geopperd. Dat Muiden midden in de herindeling met Bussum en Naarden zit, dat Stichtse Vecht aan de andere kant van de provinciegrens ligt en dat dat op dit moment onneembare bestuurlijke hindernissen zijn, was nog niet tot iedereen doorgedrongen.

De gemiddelde leeftijd lag weer erg hoog.

Oud zeer

Ook oud ongemak over de herindeling in 2002 tot Wijdemeren stak soms de kop op, iets wat in de andere kernen niet genoemd werd. Enkele sprekers zeiden dat Nederhorst in de aanloop naar die herindeling toen eigenlijk samen wilde gaan met Muiden en Weesp, maar door 's-Graveland en Loosdrecht samen gedwongen werd om mee te fuseren tot Wijdemeren. Overigens leverden zij daarmee ook meteen het levende bewijs dat je niet vroeg genoeg kan zijn om bij de provincie een wensenlijstje/spoorboekje, welk dan ook, neer te leggen. Toen was Nederhorst den Berg daar laat mee, waardoor het fusieproces voor Loosdrecht en 's-Graveland al zo ver gevorderd was dat Nederhorst den Berg (5.000 inwoners) daar in meegesleept werd.

Wethouder Betske van Henten over het Sociale Domein.

Het debat

Ook deze avond werd aandacht geschonken aan openbaar groen, het sociale domein en de toekomst van Wijdemeren. En ook deze avond gaf de overgrote meerderheid van de circa tachtig bezoekers er de voorkeur aan om over de toekomst van Wijdemeren te praten. Raadsleden en wethouders moesten weer luisteren en hun mond houden. Annemarie Reintjes leidde de bijeenkomst weer voortreffelijk, net als de vorige avonden. Als burgemeester Martijn Smit probeerde te ontsnappen, door bij de beantwoording eerst de laatste (gemakkelijkste) vraag te beantwoorden, dan hield zij hem bij de les. "Nee, op volgorde, eerst de eerste vraag!" Maar ook sprekers die stelden dat zij iets absoluut niet wilden, stelde zij de vraag: "Maar wat wilt u dan wel?" Waarop het antwoord vaak vaag bleef of zelfs niet kwam.

Wijdemeren is zwak

Burgemeester Martijn Smit: "Denken over de toekomst."

Het verloop van de avond was redelijk voorspelbaar. Burgemeester Martijn Smit gaf aan dat Wijdemeren door de provincie gevraagd is om over de toekomst na te denken en daarbij aan te geven hoe en met wie er samengewerkt zou moeten worden. Wijdemeren staat bestuurlijk niet al te stevig in de schoenen na jaren bezuinigen, minder personeel en ook nog verhogen van de OZB. Bovendien wordt de begroting in 2015 ruim anderhalf keer zo groot met de overdracht van het Sociale Domein naar de gemeente met maar 60% van het geld dat het rijk daar aan besteedde. Voeg daarbij het niet doorgaan van de fusie van de drie provincies Utrecht, Noord-Holland en Flevoland en er onstaat een situatie waarbij gezocht moet worden naar de beste organisatievorm om alle (wettelijke) taken naar behoren uit te kunnen voeren. Er is geen besluit genomen over fusie, samenwerking of wat dan ook, maar de meerderheid van de raad heeft wel de richting Hilversum en Weesp aangegeven bij de provincie als richting die de voorkeur van Wijdemeren heeft. De burgemeester herhaalde het vele malen: "Ik wil van de inwoners weten wat zij belangrijk vinden in hun dorpen om in een veel later stadium beslagen ten ijs te komen als ook de bestuurskrachtmetingen in de regio in 2016 hebben plaatsgevonden. Pas daarna zullen er besluiten genomen worden. Het kan dan ook nog gebeuren dat Wijdemeren op alle fronten zo fantastisch scoort dat er geen enkele reden is om actie te ondernemen.

Tjitske van Emden

Egbert Lambers

Reacties

Enkele reacties uit de zaal:

• Fusie met Hilversum was geen item in de verkiezingsprogramma's. De ommezwaai in de raad had helemaal niets met een fusie te maken.
• Rob Westerhout: Ik heb moeite met groot, groter, grootst. Groot mislukt ook vaak. Gaan we niet te gemakkelijk mee? En moeten we dan wel fuseren, kunnen we niet beter samenwerken?
• Willem de Graaf: Ik zit in het bedrijfsleven. Slechts 40% van de fusies is succesvol. Maak eerst een sterkte-zwakte analyse. En kijk dan ook zeker naar de zwaktes die bij de beoogde partner aan het licht komen.
• Aad Dijs: Het functioneren van de kernen moet intact blijven. De saamhorigheid. Ik hoef nu maar te bellen als er wat met de ijsbaan is. De lijnen zijn kort.
• Ton Vendrig: Ik heb 25 jaar in Hilversum gewoond. Daar is een afbraakbeleid. Alle oude gebouwen zijn afgebroken. Nu de KRO studio weer. Ik voel me bekocht. Nederhorst is door 's-Graveland en Loosdrecht gedwongen om mee te doen aan Wijdemeren. Splits Wijdemeren in Nederhorst den Berg en de rest. Maak één bestuur voor het hele Vecht en Plassengebied an laat die gemeenten samenwerken.

Democratisch Gat

Burgemeester Martijn Smit ging op alle bovengenoemde opmerkingen in. Hij benadrukte dat fusie niet een soort stokpaard is, maar dat er echt nagedacht moet worden over de organisatie om de burger zo goed mogelijk te bedienen in de toekomst, juist ook in het sociaal domein, omdat daar kwetsbare mensen en kinderen in het geding zijn. Over samenwerken zei hij dat fusie op zich democratischer uitpakt dan samenwerking. Bij samenwerking zijn het meerdere wethouders van verschillende gemeenten die het bestuur vormen, waardoor een raadslid op grote afstand staat en er geen directe invloed meer op heeft. Het zogenaamde "democratische gat." Bij fusie bestaat dat gat niet. Bij fusie neemt de macht van de kleinste partner in de raad wel weer relatief af.
Over een referendum wilde hij niet veel kwijt. Wel verklaarde hij dat hij tegen een correctief referendum is, waarbij de burger een besluit van de raad compleet kan terugdraaien. Een raadplegend referendum kan in zijn ogen, maar daar besluit de raad over of ze dat wil en wat dan de vraag zal zijn.

Oud-wethouder ziet er niets in

Een opvallende bijdrage kwam van Bert Nagel. Inwoner van Nederhorst den Berg. Oud wethouder (CDA) van Wijdemeren en oud wethouder van Breukelen (nu Stichtse Vecht). Hij ging compleet tegen de CDA partijlijn in en waarschuwde voor fusie met Hilversum. "Fusie veronderstelt gelijkwaardigheid en die is er niet." Hilversum wil wel recreëren op de Loosdrechtse Plassen, maar meebetalen, ho maar. De uitslag van die bestuurskrachtmeting weet ik nu al. Die adviseert fusie. Hebben we wel wat te wensen van Noord-Holland?" Burgemeester Smit bracht daar tegenin dat er daarom onderzoek gedaan moet worden en dat de bevolking geconsulteerd moet worden, juist om later sterker te staan in de discussie.

Links Felix Flameling (GL), midden Stan Poels (PvdA/GL), rechts Herman Stuijver (Weekblad Wijdemeren).
Stan Poels, voorstander van de fusie, kijkt enigszins bezorgd...

Die droge Berg

• Wim Lodewijks: "Ik kom uit Hilversum. Ik ben blij dat ik er weg ben. Wijdemeren is groot genoeg. Ze hebben daar in Hilversum op die droge berg geen kennis over water en polders."
• Egbert Lambers (wijdemeren2020) pleitte voor gedegen onderzoek. "Samenwerking en fusie wordt hier door elkaar gegooid. Bij fusie geef je de regie weg." Wat zijn de consquenties? Wat zijn onze kernwaarden? Praat met de burger. Neem pas na onderzoek een besluit. Raad, ga terug, weeg nog eens af en kom pas daarna nog een keer terug."
• Burgemeester Martijn Smit: "Wij zijn het volkomen eens! Zo moet het gaan!"

Na vier avonden debatteren over de toekomst van Wijdemeren kan geconcludeerd worden dat fusie met Hilversum vrijwel geen bijval krijgt. Over wat er wel moet gebeuren lopen de meningen, ook tussen de kernen onderling, enorm uiteen. Alleen in Ankeveen werd er naast grote weerstand, ook echt inhoudelijk meegedacht over de toekomst en eventuele problemen die kunnen gaan ontstaan. Hoe gaat het met de leeftijdsopbouw, de doorstroming en de vergrijzing? Houden we de scholen en andere voorzieningen in stand? Moet er gebouwd worden voor jongeren? Waar dan? En wat? Is het dan handig om te fuseren of samen te werken? Of niet?

In alle kernen van Wijdemeren is men bevreesd dat Hilversum geen enkele rekening zal houden met het karakter van de dorpen en dat in de raad een Hilversumse meerderheid een Wijdemeerse minderheid compleet buitenspel zal zetten bij het afbreken van de sociale cohesie (verenigingsleven, cultuur) in de kernen.
Er is nog veel te doen...

Petje af

Petje af voor Annemarie Reintjes, maar zeker ook voor burgemeester Martijn Smit die in die vier avonden onvermoeibaar vragen beantwoordde en de vierde avond even enthousiast als de eerste avond zijn argumenten te berde bracht en onmogelijke voorstellen vriendelijk ontzenuwde.

Dossier Bestuur Gooi en Vechtstreek