Maandag werd in een twee uur durend debat de toekomst van Wijdemeren besproken. Meedoen met de Gooi en Vechtstreek of iets met Weesp en Stichtse Vecht beginnen?

Afgelopen maandag stonden er drie onderwerpen op de agenda van de commissie Bestuur en Middelen die met elkaar te maken hadden. Het rapport Windemius, het voorstel om samen te gaan werken met Stichtse Vecht en Weesp en een uitgewerkte business case om samen met vijf andere gemeenten een “shared servicecenter” in te richten.
Nadat Joep Frijdal (VVD) terecht had voorgesteld om de drie onderwerpen in onderlinge samenhang te bezien en te bespreken werd aldus besloten.

Veel kritiek

De commissie was niet zuinig met kritiek op het college. Alle partijen vroegen of het college ook een mening heeft over het rapport Winsemius, omdat het rapport zonder toelichting op de agenda was gezet. Voor een aantal partijen (CDA, GroenLinks) kwam de samenwerking met Stichtse Vecht en Weesp als een wit konijn uit de hoge hoed, nadat er lang en intensief over samenwerking gesproken was met de Gooi en Vecht-gemeenten. Schande spraken Theo Reijn (CDA) en Stan Poels (GL) over de opstelling van de Huizense VVD-fractievoorzitter en de Huizense burgemeester. Joep Frijdal (VVD) nam zijn partijgenoot enigszins in bescherming.

Andere partners

Burgemeester Martijn Smit greep de houding van Huizen, maar ook die van Hilversum bij een recente vergadering over de inrichting van het shared servicecenter waarbij Hilversum weigerde om mee te doen, aan, om aan te tonen dat de Gooi en Vechtstreek niet in staat is om constructief samen te werken. Voor hem een belangrijk argument om te kijken naar andere partners, die gevonden werden in Weesp ( WSP) en Stichtse Vecht (SV). (Wijdemeren, Weesp en Stichtse Vecht samen noemen wij maar WWSV voor het gemak.)

Flinterdunne onderbouwing

De onderbouwing van het voorstel om te gaan samenwerken met WSP en SV werd door alle partijen uiterst dun (DB, GL, PvdA) tot afwezig gevonden. Dat leidde tot tal van vragen als:

• Wat kost het en wat brengt het op?
• Wie wordt de belangenbehartiger van WWSV?
• We hebben diepgaande samenwerking met Gooise gemeenten, gaat dat allemaal overboord?
• Hoe houdt de raad van Wijdemeren de hand aan de knoppen als er drie gemeenten over iets gaan?
• Waarom geen samenwerking met Hilversum? Dat ligt om de hoek en de Wijdemeerders zijn op Hilversum gericht?

Jan Hermans (PvdA) verzuchtte: “Ik kan het niet uitleggen.”

Grabbelton

Het opvallendst was wel dat iedereen Winsemius van ganser harte onderschreef, maar er totaal verschillende conclusies uit trok. In de hele discussie vormde het rapport van Winsemius een grabbelton waaruit naar hartenlust geciteerd werd, om dan volstrekt tegengestelde conclusies te trekken. Volgens burgemeester Martijn Smit zag Winsemius voordeel in de vorming van een gemeente op het water (WWSV plus Muiden). Theo Reijn (CDA) en Stan Poels (GL) wezen er daarentegen op dat de drie grote Gooise gemeenten Hilversum, Huizen en Bussum) volgens Winsemius het voortouw moeten nemen in de herindelingen en samenwerking in de regio. Zij bepleitten samenwerking met Hilversum.

H-woord

Het H-woord (Herindeling) bleef angstvallig boven de markt hangen, omdat DB (absolute meerderheid) een motie ingediend heeft waarbij werd toegestaan om samenwerking in WWSV verband te onderzoeken, maar herindeling werd uitgesloten. Uit de bijdragen van burgemeester Martijn Smit, wethouder Boermans en enkele commissieleden bleek echter duidelijk dat een keuze nu op wat langere termijn een keuze is voor herindeling met de gemeenten waarmee wordt samengewerkt. Maar keihard uitgesproken werd dat niet vanwege de DB motie.

Minister Plassterk eist antwoord

Burgemeester Smit hamerde erop dat de minister op 31 mei een antwoord eist van gemeenten op de vraag met wie zij willen samenwerken. Veel tijd om na te denken en te overleggen is er dus niet. Bovendien bleek dat er wat hem betreft niets te verwachten is van de gemeenten in de regio omdat de ene na de andere gemeente afhaakt als er knopen moeten worden doorgehakt, waardoor de regio verlamd is. Een zware vertegenwoordiger van de regio met een mandaat van alle gemeenten (een boegbeeld), zoals Winsemius voorstelt, is volgens hem onmogelijk. “Stel u voor dat het boegbeeld dan iets doet wat uw raad niet bevalt. U heeft er dan niets meer over te zeggen.”
Wethouder Boermans wees erop dat de bestaande samenwerkingsverbanden in het sociale domein (WMO, zorg, jeugd, etc.) met de huidige regiogemeenten gemeenten blijven bestaan. Volgens hem sluit ook het kernenbeleid van Wijdemeren nauw aan bij het wijken- en kernenbeleid van Stichtse Vecht en Weesp. Als voorbeeld noemde hij de voetbalclub in iedere kern.

Opvallend was dat de hele avond met geen woord gerept werd over de rol van de provincie Utrecht, alsof de fusie van Noor-Holland, Flevoland en Utrecht al een feit is. Toch is het heel interessant om te weten wat Utrecht er van vindt. Als Stichtse Vecht op termijn ook uit Utrecht wordt losgeweekt, dan wil men daar vast en zeker iets voor terug hebben.

Vinexwijk

Van diverse kanten werd erop gewezen dat Maarssenbroek een grote Vinexwijk is, net zo groot als heel Wijdemeren, niet echt vergelijkbaar met oude kernen als Loenen, Vreeland en Breukelen. Weesp heeft stadse trekken met een stadscentrum, veel  grote flatgebouwen en veel industrieterrein. Ook niet echt een kleine kern.
Muiden neemt geen initiatief, aldus burgemeester Smit. Stil blijven zitten en hopen dat het overwaait, zo lijkt het. Volgens burgemeester Smit betekent dat dat er voor Muiden (6000 inwoners) besloten zal worden door anderen. (Enigszins vergelijkbaar met Nederhorst den Berg (5000 inw.) in 1997-1998, toen Loosdrecht en ’s-Graveland wel zelf initiatieven ontplooiden om tot fusie te komen, maar NdB in eerste instantie bleef afwachten en toen op de valreep (toen de race al gelopen was) een fusie met Weesp en Muiden voorstelde.)

Kanteling

Gaandeweg het debat trad er een kanteling op als gevolg van de angst om op 31 mei de boot te missen. Het gevolg was dat de commissie zeer schoorvoetend adviseerde om de samenwerking WWSV toch maar ongewijzigd op de agenda van de raad op 23 mei te zetten.

Het was een zeer belangrijk debat dat wel eens de toekomst van Wijdemeren kan blijken te gaan bepalen. Het kruispunt voor samengaan met Hilversum (en evt. andere regiogemeenten), of teleurgesteld de rug toekeren naar de regio na alle blauwtjes die kennelijk al gelopen zijn en in de armen vallen van twee nieuwe liefdes. Opvallend was dat er zeer veel over tafel ging dat zich in niet-openbare gremia afspeelt, waardoor de oplettende luisteraar af en toe het spoor bijster raakt of uitspraken niet kan duiden of herleiden.

Zo te horen gaat de raad voor de nieuwe liefjes. En het H woord? Dat staat dan voor Huwelijk, of DB dat wil of niet.

Dossier Bestuur Gooi