Cor Koster

Bang voor de gemeente

Een aantal jaren geleden had Netwerk een serie tv-uitzendingen onder de naam ‘Kafka in de polder’ over mensen met nachtmerrieachtige ervaringen met de overheid. Bureaucratie, willekeur, fouten, intimidatie, niet reageren op vragen en klachten… de overheid blijkt burgers in grote moeilijkheden te kunnen brengen. Het revindicatieproces, tegenwoordig verhullend ‘project snippergroen’ genoemd, heeft laten zien dat burgers ook in Wijdemeren niet van dergelijke praktijken gevrijwaard zijn. Maar zijn er nog andere gevallen waarin mensen problemen hebben met de lokale overheid? Een goede bron voor allerlei klachten is de gemeente zelf.

Over de periode 2005 - 2012 heeft de gemeentelijke klachtencoördinator elk jaar een ‘Jaarverslag klachten’ gepubliceerd. Twee jaar geleden lijkt men daarmee gestopt te zijn, alhoewel de gemeente volgens de Awb (Algemene wet bestuursrecht) verplicht is tot registratie en publicatie. Vergeten, misschien? Of heeft de revindicatie zoveel klachten opgeleverd dat men nog bezig is alles te tellen?

Naar tevredenheid opgelost

In de acht jaar dat er een verslag gemaakt is, was het aantal klachten niet erg groot; het varieerde jaarlijks tussen 8 en 29. Er waren klachten over o.a. onfatsoenlijke bejegening door ambtenaren, onjuiste informatieverstrekking, gebrek aan voortvarendheid, termijnoverschrijding, het niet nakomen van afspraken e.d. Maar hoe ernstig de klachten waren en hoe fatsoenlijk of onfatsoenlijk bijvoorbeeld de bejegening geweest is, weten we niet. Ook niet hoe terecht de klachten waren. Want dat is natuurlijk wel een punt: elke klacht is een klacht, maar niet elke klacht is gerechtvaardigd. Wel zijn de meeste klachten kennelijk “naar tevredenheid opgelost”.

Aardig en vooral beleefd

Schriftelijk ingediende klachten vormen echter het topje van de ijsberg. Niet iedereen dient zomaar een formele klacht in. Van mensen in Wijdemeren die met ambtenaren te maken hebben - vaak voor een vergunning - krijg ik soms de indruk dat ze gewoon bang zijn, zonder dat daar overigens enige aanleiding voor is. Bang dat ze de vergunning niet krijgen, bang om voor zichzelf op te komen, bang om de publiciteit te zoeken. Als ik dan vraag waarom, hoor ik “omdat ik de gemeente nodig heb”. Je schijnt aardig en vooral beleefd te moeten zijn als je iets wil van de gemeente. Er is niks mis met aardig en beleefd zijn, maar men bedoelt wat anders. Mensen gaan soms naar de gemeente zoals lang geleden een fabrieksarbeider naar z’n baas, met de pet in de hand. “Je bent immers afhankelijk. Ze kunnen je maken en breken.”

Onzin? Ja en nee. Er zijn regels waar zowel burgers als de overheid zich aan te houden hebben en als de gemeente zich niet aan de regels houdt, kun je verhaal halen. Maar regels kunnen soms op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. In nogal wat gevallen geldt: de gemeente kan je terwille zijn, of niet.

Afhankelijk

Dus ja, ook in Wijdemeren is men soms bang voor de gemeente. Ik kan wel roepen dat dat onnodig is, dom zelfs, dat je voor jezelf moet opkomen, dat de regels je bescherming geven, maar … als een ander wat over je te zeggen heeft, ben je afhankelijk. En dat vertaalt zich bij sommige mensen in angst.

Cor Koster
Nederhorst den Berg

Naschrift WWK redactie:

De redactie van de WWK kan de waarnemingen van Cor Koster bevestigen. De gemeente kan het de inwoners knap lastig maken. Ook wij horen, nog zeer recent, regelmatig verhalen van ondernemers die bang zijn de medewerking te verspelen bij hun volgende vergunningaanvraag en daarom hun grieven voor zich houden. En burgers die geen bezwaar maken omdat ze de gemeente vrezen later nodig hebben bij hun aanvraag voor een traplift, een parkeervergunning of een bouwvergunning. Een zorgelijke ontwikkeling waar het gemeentebestuur wellicht aandacht aan moet schenken, want ook dat gaat over integriteit.