In De Zijlijn

Huizen en het Gewest

In de Gooi en Eemlander stond eergisteren en vandaag een stuk over het Gewest. "Huizen wil democratischer gewest":luidde de kop boven het stuk van eergisteren. De aanhef van het artikel was: "Huizen wil nader overleg over de vraag hoe het gewest meer effectief en democratischer bestuurd kan worden."

Ik las dat en kreeg een flash back van al die keren de afgelopen veertig jaar dat weer eens besloten werd om het gewest af te slanken, af te schaffen, meer democratisch te besturen en wat al niet meer. Het gewest lijkt wat dat betreft een beetje op onkruid. Je moet kennelijk blijven schoffelen om te voorkomen dat het de regio overwoekert.

Waarom is het gewest ondemocratisch vraagt u zich wellicht af. Gewestbestuurders zijn niet gekozen en worden dus ook niet direct op hun gewestelijke verantwoordelijkheden afgerekend. Een wethouder die in het gewest iets doms doet of iets doet wat niet deugt kan roepen dat al die andere wethouders er toch ook bij zaten en het allemaal eigenlijk wel prima vonden. De dader ligt daarmee op het gemeenschappelijke kerkhof onder een soort bestuurlijke flarden mist.

V3

De meest verregaande voorstellen om het gewest te kortwieken deed staatssecretaris Van de Vondervoort (V3 in de wandelgangen) midden jaren negentig. Zij wilde het huis van Thorbecke in ere herstellen. Rijk, provincie en gemeente. Drie lagen zonder onduidelijke en vierde bestuurslagen daartussen. Bovendien wilde zij centrumgemeenten als Hilversum zich laten uitbreiden ten koste van de buurgemeenten. Uit verzet tegen die laatstgenoemde dreiging werd Wijdemeren geboren. De discussie over Gooistad (250.000 inwoners) begon toen ook.

Maar terug naar het gewest. Het plan om eens zeer kritisch te kijken naar de extra semi-bestuurslagen met eigen bestuurders, een eigen bureaucratie en een eigen gebouw, zoals het gewest, is dus niet nieuw. Maar wel heel verstandig in deze tijd waarin gemeenten iedere cent drie keer moeten omdraaien om te voorkomen dat de burger via de OZB de dupe wordt.

Kosten en Baten

Als samenwerking evidente voordelen biedt, zoals dat bijv. bij de GAD het geval lijkt te zijn, dan is daar alles voor te zeggen, maar op tal van andere gebieden is het wellicht verstandiger om wat gas terug te nemen in het interbestuurlijke circuit. In ieder geval is het nuttig om eens in kaart te brengen wat het gewest kost en wat het oplevert en of dat allemaal wel nodig is. Dat is waarover Huizen het oordeel van de andere regiogemeenten over vraagt.

Het is te hopen dat Wijdemeren hierop een serieus antwoord geeft.

Rik Jungmann