In De Zijlijn

Het Collectieve Geheugen

Na de herindeling is het collectieve geheugen van Wijdemeren kennelijk ernstig aangetast. Een vriendelijke vorm van dementie lijkt toe te slaan. De politiek weet niet meer wat er voor 2002, het jaar van de herindeling, gebeurde. Dat is de lokale politici niet kwalijk te nemen. We hebben immers geen gedeelde geschiedenis. Zo was Cor Koster onlangs verbaasd dat de naam Renkema (een Bergse en Weespse VVD politicus) bij mij geen belletje deed rinkelen. Ook Loosdrecht heeft voor mij als Amsterdamse Kortenhoever nog vele geheimen.

Dat is niet erg, tot er, op grond van dat gebrek aan het collectieve geheugen, besluiten worden genomen waarbij kennis over het verleden wel nuttig en nodig is. Ik bedoel de belt Groenewoud. Wat weten we over het verleden van die belt?

Ik geef u de resultaten van een uurtje Googelen plus mijn eigen wellicht niet geheel correcte herinneringen ter overdenking en om het collectieve geheugen van Wijdemeren een beetje op te frissen.

Ik woon tegenover de belt aan de Zuidsingel. Zeventien jaar lang kwam de beltweg voor mijn huis uit op de Zuidsingel. Tussen ons huis en de belt, die op enkele honderden meters verderop ligt, lagen volkstuintjes en weilanden. Nu ligt er een parkje en een complete woonwijk. In 1972 kwamen wij uit Amsterdam. Wisten wij veel over vervuiling? In de tien jaren daarna leerden wij er veel over. 's Nachts om vier uur reden er vrachtauto's om illegaal vuil te storten. Verhalen over gaten van veertig meter diep waarin giftig chemisch afval werd gestort. Onrust bij bewoners omdat er sprake van was dat er zand was gezogen onder de belt vandaan om in de woningbouw in de wijk Groenhoven te gebruiken. Zij lieten op eigen kosten onderzoek doen. (Dat overigens positief uitviel.). Anderen verhuisden zelfs. Soms vatte de belt spontaan vlam, zat Kortenhoef in de stank en duurde het enkele weken om hem te blussen.

Talloze verhalen in de Gooi en Eemlander over de problemen met de belt. Waar of niet waar? Een beroepsvisser die palingen ving die ernstig mismaakt waren. Ook zijn eigen handen konden niet tegen het water en zaten vol met zweren. Een rozenkweker wiens rozen dood gingen als hij ze besproeide met water uit de beltsloot. Chauffeurs van de vrachtauto's mochten niet vertellen wat ze daar 's nachts deden.. Wild west. Dag in dag uit stond de krant vol met dit soort verhalen. Waren ze allemaal waar? Niemand weet het. Was er veel loos? Ongetwijfeld.

In 1983 gaf Vrij Nederland De Kleine Gifatlas uit met alle vervuilde lokaties in Nederland, nadat in Lekkerkerk een complete woonwijk gesloopt moest worden omdat er benzeen en tolueen in de kruipruimten hing en de pvc waterleidingen oplosten in die stoffen. Nederland schrok wakker van de beelden van huizen waar tientallen vaten met chemisch afval onder vandaan kwamen. Groenewoud stond in de top tien van meest vervuilde lokaties met chemisch afval in die Kleine Gifatlas. Net als enkele andere belten in Kortenhoef. (Bijv. de Boomstort bij de Kwakel en afval van de kininefabriek onder de speelplaats van de Oude School.) In heel Kortenhoef waren er 17 belten en beltjes. Langs de Loodijk in Ankeveen was ook een grote belt.

Er werd zoveel gevonden in heel Nederland dat er geen geld was om het allemaal te saneren. De A-status van Groenewoud bleef, maar er was geen geld om er wat aan te doen. Tot op de dag van vandaag.

Een rondje Googelen leverde de volgende krantenkoppen uit de Gooi en Eemlander op:

13 augustus 1981: "Meer dan 10.000 vaten gif in 's-Gravelandse bodem" 3 december 1983: "Nog even en er valt van 'eigen grond' niet meer te drinken"
22 maart 1989:"Naarden sluit zwaar vervuild volkstuincomplex. Eten van gewassen sterk ontraden"

Het was duidelijk dat er geen geld was om er wat aan te doen, dus:

juni 1984: "Provincie zet bodemsanering op lager pitje. Gooise projecten opgeschoven"
juli 1986: "Bodemsanering ook in 1987 op een laag pitje. Bijdrage rijk opnieuw minimaal"
juli 1988:"Opruimen van gifgrond volledig vastgelopen. Provincie schuift uitvoering op"

De website van de Historische Kring In de Gloriosa bleek ook een aardige oogst uit 1985 op te leveren. Waarom de Horstermeer geen belt heeft en waarom de Boomstort ook gevaarlijk was (Advies van de Heidemij.)

Wat ik met deze Zijlijn tegen de politiek wil zeggen is het volgende. Wees u bewust van het feit dat er nog altijd heel veel bewoners zijn die met argusogen kijken naar wat de overheid doet met de belt, de naaste leefomgeving van Kortenhoef Zuid, de Kortenhoefsedijk en de Emmaweg.

Als u een oplossing kiest die niet het volle vertrouwen heeft van de bevolking, dan heeft u een heel groot probleem, zoals bleek toen de persleiding van de rioolwaterzuivering door de belt aangelegd moest worden. Vele info-avonden kostte het om de bevolking schoorvoetend mee te krijgen.

Ga zeer zorgvuldig om met dit dossier. Denk niet het even op te lossen met een quick and dirty oplossing. (What is in a name?) Technisch zal die misschien voldoende zijn, emotioneel zult u het onderspit delven, omdat mensen een schone omgeving eisen die geen bedreiging vomt voor hen en hun kinderen.

Wat dat betreft was die besloten info-avond een valse start door de gemeente, AZ en NM.

Rik Jungmann