ingezonden bericht

D66 Wijdemeren
Visie ontwikkeling Toerisme Wijdemeren

Dit visiedocument van D66 Wijdemeren beoogt een aanvulling te zijn op het visiestuk “Kernen van Wijdemeren” opgesteld door de Gemeente.

De eerste onderdeel betreft het bepalen van een organisatorisch kader voor verdere ontwikkeling en coordinatie van recreatieve en toeristische activiteiten in onze regio, het tweede onderdeel gaat in op de wens voor een grotere toegankelijkheid van onze natuurgebieden,waarbij wordt gezocht naar een combinatie van natuurbescherming en verantwoorde duurzame dagrecreatie. D66 wenst beide onderdelen in te brengen in de discussie over een lange termijn visie op de toeristische ontwikkeling in Wijdemeren en deze te integreren in het visiedocument Recreatie en Toerisme.

Kader

Op het ogenblijk zijn meerdere instanties verantwoordelijk voor ons natuurgebied zowel wat betreft de natuuraspecten als beheer en toeristische ontwikkeling. ( gemeentes, provincies, Natuurmonumenten, Plassenschap L.O., Waternet, Waterschap, Hiswa, Recron, VVV, ILG e.d ). Bovendien hebben we te maken met de Europese richtlijnen op het gebied van waterkwaliteit en de verplichtingen voortvloeiend uit Natura 2000. Het natuurgebied in de gemeente is onderdeel van de Oostelijke Vechtplassen, waaronder ook de Maarsseveense Plassen, de Tienhovense Plassen en het Naardermeer vallen.

Onderhoud en toegankelijkheid van de plassen en waterwegen vormen een gemeenschappelijk probleem maar door deze versnippering werken instanties langs elkaar heen, hebben soms conflicterende belangen en financiële problemen. Een grote inhaalslag op het gebied van efficiëntie is niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk. D66 stelt voor een kader vast te stellen binnen welke de betrokken organisaties en instanties samenwerken aan de toekomstige ontwikkeling van Recreatie, Toerisme en Natuurbeheer in onze regio. Mogelijke kaders kunnen zijn: een nieuw te stichten Nationaal Park Oostelijke Vechtplassen of Nationaal Landschap Oostelijke Vechtplassen.

Een Nationaal Park is 100 % conserverend en maakt commerciële activiteiten praktisch onmogelijk. Als we uit gaan van de gewenste toeristische ontwikkeling ( ook op economisch gebied ) lijkt deze status niet te kunnen voldoen.
Een Nationaal Landschap beschermt in de eerste plaats de landschappelijke waarde en is meer van belang als kader voor bestemmingsplannen dan als ontwikkelingsstruktuur. Geen van beide kaders lijken geschikt te zijn voor deze doelstelling: een structuur waarbij natuurbescherming en toeristische ontwikkeling hand in hand gaan, elkaar versterken en niet tegenwerken. Het gezochte model komt dichter bij de Amerikaanse opzet van National Parks en State Parks.

Wij zouden kunnen denken aan een voor ons nieuw concept: Regionaal Park.
Regelgeving en organisatiemodel zouden specifiek moeten worden opgesteld met de bedoeling dat in de beheerstruktuur alle belanghebbende partijen betrokken worden. Zoals in de huidige Plassenraad gemeentes en provincies zijn vertegenwoordigd, zou men hier kunnen denken aan een “Parkraad” bestaande uit vertegenwoordigers van alle betrokken partijen met een uit hun midden gekozen bestuur. Het Regionaal Park moet beschikken over een eigen budget, gedeeltelijk bestaand uit bijdrages van de deelnemende partijen, autonome subsidies en eigen inkomsten. De taken van de “Parkraad” zullen met name bestaan uit: onderhoud  van plassen en vaarwegen, toegankelijkheid, onderhoud van wandel- en fietspaden, bescherming van natuurgebieden, toezicht, ontwikkeling en promotie. Het Regionaal Park kan, naast het natuurgebied van Wijdemeren, ook het Naardermeer, de Tienhovense Plassen en de Maarsseveense Plassen omvatten, waarbij ieder onderdeel een specifieke functionele status moet verkrijgen: van totaal beschermd ( Naardermeer ) tot totaal toegangkelijk ( Loosdrechtse Plassen ). De naam van zo’n Park zou kunnen zijn : Regionaal Park Oostelijke Vechtplassen of Regionaalpark De Zoete Venen ( de historische naam van de veengebieden ten oosten van de Vecht. Ten westen van de Vecht lagen de Zilte Venen )

Toeristische ontwikkeling en toegankeljkheid

Buiten beschouwing blijven hier de bestaande toeristische en recreatieve trekpleisters, zoals de Loosdrechtse Plassen, de Wijde Blik, de Spiegelplas en de Maarsseveense Plassen, evenals de ’s Gravelandse landgoederen.
Ook gaan we niet verder in op de vermelde plannen in het visiedocument Recreatie en Toerisme van de gemeente, zoals het project Vaart in de Vaart, verbinding Loosdrechtse Plassen – Wijde Blik, vaarroute Sypestein – Oostelijke Drecht, Reevaart e.d. Al deze plannen, die een belangrijke bijdrage leveren aan de toeristische en recreatieve ontwikkeling van de gemeente moeten nog nader worden uitgewerkt

Wijdemeren is een gemeente die toerisme en recreatie hoog in het vaandel heeft staan. Het is één van de belangrijkste factoren van het economisch leven van de gemeente. De unieke rijkdom aan natuurgebieden staat echter in schril contrast tot de zeer beperkte toegangkelijkheid en de mogelijkheid voor bewoner en toerist om hiervan te kunnen profiteren. De ontsluiting van deze gebieden, waterlopen, plassen, veenmoerassen en bossen vormen het voornaamste onderdeel van deze aanvullende voorstellen, beperkt tot het gondgebied van Wijdemeren. Hoewel ook hier wordt ingegaan op het kaderconcept Regionaal Park, moet dit als inafhankelijk onderdeel worden beschouwd.

De gebieden waar dit aanvullende visiedocument zich met name op richt zijn:

• Loosdrecht: het gebied begrensd door de bebouwing van de Oud-Loosdrechtsedijk, de ’s Gravelandsevaart weg, de Vuntus plas en de N201;
• Kortenhoef: de Kortenhoefse Plassen en de veenbos- en moerasgebieden tussen de Kortenhoefse dijk, de N 201, de Herenweg en de Horstermeer;
• Ankeveen: het buitengebied tussen ’s Graveland, de Herenweg, de N236 en de kern Ankeveen en het gebied gelegen tussen de kern Ankeveen en de Spiegelplas.

Ook de terreinen tussen de ’s Gravelandse vaart, de Molenmeent en de Oud-Loosdrechtse dijk, het Stergebied en het bosgebied tussen de oostelijke Drecht en de Boomhoek komen in aanmerking evenals het natuurgebied tussen de 1ste plas en de oostelijke Drecht achter de jachthavens en recreatieterreinen.

D66 stelt voor deze gebieden (beperkt) toegankelijk te maken voor voetgangers en milieuvriendelijke vaartuigen :

Wandelpaden

Twee types worden voorgesteld:

1. Doorlopende vrij toegankelijke routes vanaf kasteel Sypesteijn tot de Spiegelplas en een dijkroute vanaf sluis ’t Hemeltje langs de Horstermeer naar Ankeveen, waarbij aansluiting wordt gezocht met de bestaande wandel-  en fietspaden. Parkeergelegenheid bij een aantal strategische plaatsen moet worden voorzien.
2. Korte autonome wandelroutes van 30  tot 90 minuten om specifieke belangwekkende natuurgebieden te bezoeken. Gedeeltes in kwetsbare natuurgebieden en moeras worden voorzien van vlonderpaden die de bodem intact laten.

Vaarroutes

Ook hier twee mogelijkheden:

1. Afgebaande routes autonoom toegankelijk voor kano’s, roeiboten en fluisterboten. Gezien mogelijke schade aangebracht door peddels aan waterplanten en oevers bij ondiepe en/of smalle waterwegen, kunnen sommige routes worden beperkt tot uitsluitend toegang voor fluisterboten.
2. Rondvaarten per fluisterboot op specifieke belangwekkende en beschermde gedeelten. Deze sectoren zullen niet toegankelijk zijn voor autonome bezoeken.

De startpunten voor autonome wandelroutes en rondvaarten moeten gemakkelijk toegankelijk zijn per fiets, auto of eventueel toerbus. Deze start- en overstapplaatsen zullen worden voorzien van voldoende parkeergelegenheid.
Op tenminste een aantal van deze “startplaatsen” kunnen horecagelegenheden worden voorzien al of niet met hotelaccomodatie. Bezoekerscentra met informatie over het park en bezienswaardigheden in de gemeente en de regio en giftshops worden op deze locaties gevestigd. Op sommige locaties bestaat wellicht de mogelijkheid van de aanleg van een kampeerterrein.

De localisering en inrichting van de wandel- en vaarroutes moet nader worden bepaald in overleg met Natuurmonumenten.

Een aantal startplaatsen kan worden gesuggereerd: de Molen van Ankeveen, de Boomgaard, de Kwakel achter de gemeentewerf, de Radioweg, de Sniplaan, de Boomhoek, Kasteel Sypesteijn, Jachthaven Het Anker, de Raaiweg, het Bergse Pad / Stichts End, de Stichtse kade / Dammer kade, het Dode Eind. Een speciale plaats kan worden gereserveerd voor Trompenburgh, als hoogwaardig bezoekers- en informatiecentrum.

Het agrarisch gebied gelegen tussen de Oud-Loosdrechtse dijk, de ’s Gravelandse vaart, de Hilversumse sportvelden en de Molenmeent kan een toeristische bestemming krijgen bijvoorbeeld in de vorm van een botanisch park met een meer “tuin” karakter als overgangsgebied tussen Hilversum en Wijdemeren. Dit botanisch park kan van gelijkwaardig economisch en toeristisch belang worden als de Keukenhof.

Financiële en planologische aspecten

Naast subsidies en bijdragen ( overheveling / uitbesteding ) van de deelnemende partijen moet worden onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor het Regionaal Park voor het genereren van eigen inkomsten. Gezien de geografische ligging van het park is het niet mogeljk om een toegangsprijs in te stellen zoals bij de Amerikaanse Nationale parken. De te bouwen bezoekerscentra, giftshops, horeca zullen dan ook een gedeelte van hun omzet moeten afstaan aan het park, evenals rondvaarten en evenementen. Betaald parkeren is een mogelijkheid mits dit niet leidt tot verplaatsing van parkeeroverlast.

Op planologisch vlak moet  rekening worden gehouden met goede en veilige toegankelijkheid en zullen sommige wegen waarschijnlijk moeten worden aangepast. Bestemmingsplannen moeten worden herzien, met name om de inrichting en bouw van overstapplaatsen, parkeergelegenheid, bezoekerscentra en  horecagelegenheden mogelijk te maken.

Hoewel de bovenvermelde voorstellen volledig uitvoerbaar zijn in het kader van Wijdemeren, is het duidelijk dat de oprichting van een reginaal park, zoals hier geschetst, slechts kan voortkomen uit de wil van betrokken partijen om de bestaande versnippering tegen te gaan en om samen te werken aan de ontwikkeling en instanthouding van natuur, toerisme en recreatie in onze regio.

D66 Wijdemeren