persbericht

Weer helder water in laagveengebied Het Hol

Een deel van het natuurgebied Het Hol bij Kortenhoef wordt nu flink op de schop genomen om te zorgen dat de vele bijzondere soorten die hier aanwezig zijn kunnen overleven en de verdwenen soorten kunnen terugkeren. De werkzaamheden zullen eind 2008 klaar zijn. Het Hol is een kleinschalig laagveengebied met een gevarieerd landschap van open water, trilveen, rietland en bos. Er komen veel beschermde plant- en diersoorten voor.

Natuurmonumenten ziet de laatste jaren de soortenrijkdom hier flink afnemen en met name de krabbenscheer, een belangrijke plant voor het voortbestaan van trilvenen. Daarom zijn nu dringend maatregelen nodig, zoals het verwijderen van een dikke baggerlaag. Verder wordt bos gekapt en worden de oevers afgeplagd om groeiplaatsen te bieden voor trilveenplanten. Zo ontstaan hier ondiepe plekken die van belang zijn als voortplantingsgebied voor amfibieën.

Het Hol

Het Hol is op dit moment qua soortenrijkdom een van de waardevolste laagveengebieden in het Groene Hart. Het is een door kleinschalige vervening ontstaan landschap met de oorspronkelijke veenweiden, kleine plassen en petgaten, en legakkers.
De Oostelijke Vechtplassen, waar het Hol onderdeel van uitmaakt, is aangewezen door de overheid als Natura 2000 gebied. Natura 2000 is een netwerk van Europese natuurgebieden waarin plant- en diersoorten beschermd worden en de leefsituatie voor die soorten verbeterd wordt, waar nodig. De Nederlandse laagveengebieden zijn van internationaal belang als leefgebied voor vele planten en dieren.

Door de nabijheid van de Gooise en Utrechtse heuvelrug komt water van uitstekende kwaliteit omhoog op die plekken waar het zand overgaat in het veen, zoals ook in Het Hol. Deze bijzondere omstandigheden zijn verantwoordelijk voor het groeien en bloeien van bijzondere planten en bijbehorende dieren. Het Hol stond in 1972 al model voor Hollands laagveen in het bekende werk 'Wilde Planten' van Bakker cs.

Er is een probleem

In de jaren 1960-1980 verdwenen karakteristieke vegetaties en de bijbehorende diersoorten in een verontrustend tempo uit het Utrechts/Hollandse veengebied. Een van die karakteristieke leefgebieden zijn trilvenen. Trilvenen bezitten de grootste aantallen plantensoorten per ha van alle Nederlandse vegetatietypen. Door het binnendringen van vervuild oppervlaktewater en vermindering van goed grondwater verdwijnen deze vegetaties. In het Hol is de inlaat gelukkig altijd vrij beperkt gebleven. Hierdoor zijn de bijzondere leefmilieus redelijk goed in stand gebleven en is de potentie voor herstel groot.

Werkzaamheden tot eind 2008

Een deel van de bagger wordt verwijderd, met als doel een bron van voedingstoffen te verwijderen en kwel van schoon water te stimuleren. Hierdoor wordt verwacht dat de krabbenscheer weer terugkeert in de plas.

Een aantal oevers wordt afgeplagd en er komen greppels. Zo komt de bodem weer in contact met de betere kwaliteit water en ontstaan er nieuwe groeiplaatsen voor specifieke trilveenplanten (zoals groenknolorchis). In de afgeplagde percelen zullen tegelijkertijd ondiepe, natte laagten ontstaan die van groot belang zijn voor de eiafzet van amfibieën zoals de heikikker. In het gebied zijn weinig van dit soort geschikte voortplantingsplaatsen aanwezig voor de heikikker. Toename van heikikker is vervolgens weer van groot belang voor ringslang en roerdomp, die voor hun voedsel deels afhankelijk zijn van de heikikkers.

Een aantal bosranden krijgt een gunstiger structuur, namelijk een geleidelijke overgang van water naar land, en van land naar bos. Dit is van belang voor diverse soorten reptielen, amfibieën, vlinders en libellen.

Verder wordt er gewerkt aan het verbeteren van de voortplantingsmogelijkheden van de zwarte stern. Deze vogel broedt bij voorkeur op de krabbenscheerplanten. Tot het moment waarop de krabbenscheer terugkomt, worden er nestvlotjes op het water gelegd voor de zwarte stern zodat deze toch in het gebied haar jongen kan grootbrengen.

Het project is opgezet in samenwerking met het Hoogheemraadschap Amstel-Gooi-Vecht. Met deze organisatie bestaat al jaren nauwe samenwerking om de waterkwaliteit in het gebied in de gaten te houden en indien mogelijk te verbeteren. Dit project voeren wij samen uit met het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit om bedreigde dier- en plantensoorten in Nederland een extra steun in de rug te geven.