Reactie

Niet trouwen in de kerk?

Naar aanleiding van de stukjes over 'Trouwen, niet in de kerk' wil ik graag reageren.

Uit de stukjes blijkt, dat de gemeenteraad van Wijdemeren ooit besloten heeft om met een beroep op de 'scheiding tussen kerk en staat' een burgerlijk huwelijk in een kerk, waar nog erediensten plaatsvinden in de ban te doen.

Als eerste wil ik benadrukken, dat de Europese verworvenheid, die men meestal aanduidt met 'de scheiding tussen kerk en staat' mij zeer dierbaar is. Oorlogen, die in naam van een of andere religie gevoerd worden zijn daarmee gelukkig uit den boze. De overheid die met het gelijk van een of andere religie aan haar kant terreur uitoefent, is eveneens heilzaam onmogelijk geworden.

Zoals ook een religie, die met de sterke arm van een overheid zichzelf overeind houdt, niet meer door de beugel kan. Maar is die scheiding van dien aard, dat nu de 'preciezen' mogen gaan regeren met de angst dat het principe geschonden wordt, zodra een gebouw van steen en hout, dat men in de wandeling met 'kerk' aanduidt, voor iets feestelijks als een burgerlijk huwelijk gebruikt wordt?

Het lijkt erop dat de gemeenteraad van Wijdemeren de kerkelijke gewoonte om allerlei in hun ogen gewichtige zaken met een 'nee' te omgeven (niet zwemmen op zondag) heeft overgenomen: niet trouwen in de kerk.
Daarbij is het van belang op te merken, dat de reformatie van de 16de eeuw de gedachte, dat de kerk een gewijde, heilige plaats zou zijn verworpen heeft. Een kerkgebouw wordt niet gewijd en is buiten de eredienst een gebouw als alle andere gebouwen. Vreemde dingen als 'heilige plaatsen' (maar al te vaak aanleiding voor eindeloze conflicten) zijn met concentratie op het Woord en de woorden onmogelijk geworden.

In de rooms-katholieke traditie is dat duidelijk anders. In de kerkelijke praktijk van het begin van de 21ste eeuw liggen de verhoudingen niet meer zo scherp als in de 16de eeuw. In de reformatorische traditie kan men soms heel spastisch met een kerkgebouw omgaan, terwijl met de roomse blijheid weer veel mogelijk is. Het is voor een buitenstaander vaak niet goed te volgen.

Daarom is het betreurenswaardig dat de gemeenteraad van Wijdemeren alle kerkgebouwen, waarin nog een eredienst plaatsvindt eigenlijk tot 'heilige plaatsen' verklaart. Indirect scheert zij daarmee alle religies over één kam, de 'kam' van de heilige plaats, die niet met seculier gebruik ontwijd mag worden, de 'kam', die in de loop van de geschiedenis veel ongelukken heeft veroorzaakt en zal veroorzaken.

Natuurlijk wil ik niet pleiten voor de verplichting om alle kerkgebouwen voor het burgerlijk open te stellen. Maar als men vanuit een kerkelijke gemeenschap geen bezwaar heeft en de trouwlustigen graag in een kerkelijk gebouw hun burgerlijk huwelijk willen sluiten, waarom zou dat niet mogen? Niemand hoeft zich gedwongen te voelen, maar de gemeenteraad van Wijdemeren dwingt wel met dit vreemde raadsbesluit, waarover men volgens mij niet lang genoeg heeft nagedacht.

Pieter van Walbeek, em. Predikant PKN
Kortenhoef