Wijdemeren, 18 juli 2005

In 1996 claimde Hilversum, daartoe aangezet door het kabinet, de gemeenten 's-Graveland en Loosdrecht, naast nog een aantal andere (delen van) gemeenten. Dat was de aanleiding voor de herindeling.

In de Gooi staat vandaag dat Hilversum een nadrukkelijkere rol als centrumgemeente wil gaan spelen. In opdracht van een aantal regiogemeenten, waaronder niet Wijdemeren, Laren en Blaricum, heeft Cap Gemini de bestuurskracht in de regio onderzocht. Dat rapport schetst een treurig beeld van moeizame samenwerking en een lappendeken van intergemeentelijke afspraken en samenwerkingsverbanden.

De conclusie van het rapport geeft de Hilversumse raad, de CDA fractie voorop, aanleiding om te pleiten voor een rol van Hilversum als centrumgemeente. Gerben Karssenberg van het CDA zegt het in de Gooi zo: "We moeten meer de boer op gaan, onze terughoudendheid van ons afgooien zonder onze hand te overspelen". Cap Gemini pleit voor Hilversum als natuurlijk leider in de regio.

Déja Vu

Waar hebben we dat eerder gehoord? In 1996 zwaaide PvdA staatssecretaris Tonnie van de Vondervoort ( in de wandelgangen heette zij V3) de scepter in gemeenteland. Zij benoemde een stuk of twintig gemeenten tot centrumgemeente. Die centrumgemeenten moesten de beschikking krijgen over bouwmogelijkheden en flink expanderen. Ook moesten belastinginkomsten uit de omringende gemeenten in de gemeentekas van de centrumgemeenten vloeien om zo de kosten van hun regionale voorzieningen te kunnen betalen.

Ze konden aan Van de Vondervoort opgeven welk gebied ze erbij wilden hebben. Dat was in Hilversum niet tegen dovemansoren gezegd. Na enig nadenken presenteerde Hilversum de gewenste gebiedsuitbreidingen. Stukken Laren, Huizen, Eemnes, Hollandse Rading en de complete gemeenten 's-Graveland en Loosdrecht stonden op het verlanglijstje om in te lijven. Voor 's-Graveland en Loosdrecht was dat de reden om met elkaar in gesprek te gaan om zo annexatie door Hilversum te voorkomen. En dat leidde tot de herindeling waar Nederhorst den Berg enigzins tegenstribbelend in werd meegezogen.

Vanwege de schrik van het bestuurlijke debâcle in 1996 van de staatssecretaris, daarin enthousiast gevolgd door Hilversum, heeft men in Hilversum daarna het beleid gewijzigd. Hilversum wilde geen prominente rol als voortrekker, centrumgemeente of wat dan ook spelen. Hilversum was gelijk aan Huizen, Bussum, Weesp, etc.

In de Hilversume raad waren er nu, met de ervaring uit het verleden, twee fracties, D66 en LH, die zich zeer terughoudend opstelden. Ed Brouwer concludeert in zijn stuk van vandaag dat het CDA het fanatiekst is in de nieuwe zelfbewustheid van Hilversum. De VVD gaat daarin mee. GL en de PvdA willen ook wel, maar vinden dat er rekening gehouden moet worden met de buurgemeenten.

Als u nog eens in de geschiedenis van de herindeling wilt duiken, dan is het archief over de herindeling een aanrader. (Inclusief de keuze voor een gemeentehuis in 's-Graveland :-), maar dat terzijde...)