ARCHIEF D66 'S-GRAVELAND
december 1998
december 1998

Interim wethouders?

In de laatste Gooi en Eemlander van 1998 (31 december 1998) stond een groot artikel over de politiek in 's-Graveland.

ge31121998.jpg (4447 bytes)

Het artikel opende met:

Diverse politieke partijen in 's-Graveland zijn voor aanstelling   van tijdelijke wethouders gedurende zes tot acht weken om lopende zaken en achterstallig werk af te wikkelen. Gedurende deze tijd kan  dan worden overlegd welke partijen een solide coalitie kunnen vormen en worden overhaaste besluiten voorkomen. Algemeen Belang en D66 hebben dit laten weten en naar verluidt is ook het CDA hiervan voorstander.

VVD-fractievoorzitter Wim Hafkamp voelt er daarentegen helemaal niets voor. Ook is hij tegen het voorstel om een informateur van buitenaf te benoemen bij de vorming van een nieuw college. Dorpsbelangen-fractievoorzitter Co de Kloet zit op de lijn van de VVD. Maar hij zegt zich neer te leggen bij wat een raadsmeerderheid wil. "Aan de andere kant moeten we wel de kosten in de gaten houden. Ik denk dat we er ook zonder informateur wel uitkomen."

Verderop staat:

D66-raadslid Nadja Jungmann stelt voor de drie grote partijen - CDA, VVD en Dorpsbelangen - een tijdelijke wethouder te laten leveren. Wim Hafkamp: "Het kost de gemeente alleen maar extra geld. Waarom zou je de vorming van een nieuw college uitstellen en gedurende die periode tijdelijke wethouders aanstellen? Je zult met dezelfde mensen een oplossing moeten vinden. Daar is over een paar maanden niets aan veranderd behalve dat er blaadjes aan de bomen komen. De tijdelijke wethouders kunnen in feite niks anders dan lopende zaken afhandelen."

Raadslid Nelleke Schenkkan van Algemeen Belang vindt dat voorzichtigheid is geboden bij de vorming van het nieuwe college. "Laten we nu niet direct naar een nieuwe coalitie rennen Je moet de risico's van te gehaaste besluitvorming proberen uit te sluiten."

Ook Jungmann vindt dat: "De grootste valkuil is ja zeggen tegen een coalitie waar uiteindelijk niet mee is te werken. Dan kom je van de regen in de drup. Wij zullen zeker niet onder druk van bestuurbaarheid instemmen met een coalitie, waarvan te voorzien is dat er problemen komen."

Einde citaat.

Je hoeft niet helderziend te zijn om te kunnen voorspellen dat het besloten overleg aanstaande dindagavond 5 januari 1999 uiterst moeizaam wordt. Tijdens de raadsvergadering van 17 december stemde ook de VVD voor de uitvoering van alle 13 aanbevelingen uit het rapport.

Nu neemt de VVD er al weer afstand van. Niks interim wethouders, niks extern onafhankelijk voorzitter aldus de VVD, formeren maar en klaar?!?

We herhalen de (ook door de VVD formeel in de raadsvergadering van 17 december aangenomen) aanbevelingen hier nog maar eens letterlijk:

(En let op 7.2 artikel 2, er wordt een onafhankelijke externe voorzitter benoemd!!)

7. AANBEVELINGEN EN VOORWAARDEN VOOR EEN WEZENLIJKE VERANDERING

7.1 Aanbevelingen

De bevindingen uit dit onderzoek dwingen tot snel en doeltreffend bestuurlijk optreden. De bestuurlijke en ambtelijke organisatie moet op de been worden gehouden door gerichte corrigerende acties die leiden tot een werkelijk bestuurlijke probleemoplossing en niet tot de gebruikelijke manier van doen. Hierna noemen wij de meest urgente acties die onzes inziens op zeer korte termijn moeten worden uitgevoerd:

  1. Werken aan normalisering van de verhoudingen. Afstand nemen van de sterk macht- en persoonsgerichte organisatie. Meerderheid van het gemeentebestuur accepteert heersende bestuurscultuur in Raad niet meer (teniet doen van het 'machtsdenken (I)'). Eventueel nieuw te vormen college verkrijgt een breed draagvlak om de bestuursproblemen de komende tijd op te lossen.
  2. Er wordt halt geroepen tegen het 'machtsdenken (II)' binnen het College van Burgemeester en Wethouders (én binnen de ambtelijke organisatie).

7.2 Voorwaarden voor een wezenlijke verandering

De volgende condities zijn noodzakelijk om te komen tot een daadwerkelijke verandering van het functioneren. Het gaat daarbij om zowel pragmatische als psychologische voorwaarden alsmede 'veiligheidskleppen' om terugval te verhinderen.

Pragmatisch.-

  1. Interimsecretarisschap voor drie tot zes maanden. Bij wijze van 'wegvoorbereider' voor de beoogde gemeentesecretaris. Naast én niet in plaats van de beoogde secretaris. Benoeming van de beoogde secretaris vindt formeel zo snel mogelijk door de gemeenteraad plaats. Echter na circa zes maanden na benoeming gaat de secretaris daadwerkelijk in de praktijk van start.
  2. Onafhankelijke externe voorzitter bij (eventueel) nieuwe coalitie-onderhandelingen.

Psvchologisch:

  1. Doorbreken van tegenstellingen/denken in 'tegenstanders'.
  2. Men geeft elkaar in de oplossingssfeer het voordeel van de twijfel.

Qua acceptatie/evenwicht in de te vinden oplossing.

  1. Niet (meer) accepteren van afglijden van heersende bestuurscultuur.
  2. Werkelijke oplossingsgezindheid niet tegenhouden door eis 'eerst dit, dan dat'.

Inbouwen veiligheidskleppen ter voorkoming van 'terugval'.

  • Gerichte evaluatiemomenten op basis van specifieke toetsingscriteria. Te denken valt aan criteria als:
  1. neemt men bestuurlijk gezien daadwerkelijk afstand van het destructieve samenwerkingsgedrag? hoe frequent komen constructieve samenwerkingsgedragingen tot uiting? is dit voldoende voor de te maken cultuuromslag? Zo ja, hoe positief te waarderen en te communiceren? Zo nee, hoe dit nog ten positieve te keren? welke sancties en andere dwangmaatregelen kunnen, bestuurlijk gezien, worden genomen om het begin van de gewenste samenwerkingscultuur tot stand te brengen?
  2. wat of welke personen staan daarvoor in de weg? Hoe hen hierop aan te spreken? Deze richtvragen kunnen in een later stadium intern worden geoperationaliseerd in ijkpunten voor de evaluatie van de voortgang per kalenderkwartaal. Van belang hierbij zijn de bijdragen van de 'halt roepers' (zie paragraaf 5 van dit rapport) aan dit proces van positieve cultuurverandering binnen de gemeentelijke organisatie van 's-Graveland. Eventueel kunnen zij eveneens dienen als begeleidingscommissie of commissie van goede diensten ten behoeve van dit veranderingsproces. Verder moet dit natuurlijk worden ingebed in de bestaande overlegorganen en functionele adviescommissies van de gemeenteraad.
  • (Al dan niet) persoonlijke coaching van alle direct-betrokkenen (Raad, seniorenconvent, burgemeester en wethouders) in verband met te maken cultuurslag: gericht, op verzoek én indringend.

Wilt u het hele rapport er nog eens op nalezen, klik dan hier.


Standpunten D66.

Hierbij vier geluidsfragmenten uit de raad van 17 december 1998. D66 over burgemeester Kozijn, over wethouder 't Hoen en over de raad. En dan, nadat hij een minuut eerder is opgeroepen om niet altijd iedereen te kleineren, een flauwe opmerking aan het adres van Nelleke Schenkkan die een uurtje eerder de eed had afgelegd en aan haar eerste raadsvergadering deelnam. Let op als u een niet te snel modem hebt (minder dan 28K8), dan duurt het downloaden van de geluidsfragmenten nogal lang. Zet de boxen aan en klik op het gewenste geluidsfragment om het te horen.

D66 over burgemeester Kozijn. (325 Kb)
D66 over wethouder D. 't Hoen. (274 Kb)
D66 over de cultuur in de raad. (480 Kb)
D66 over het rapport in vergelijking met de brief van wethouder D. van Essen. (351 Kb)
Kozijn over Schenkkan en de reactie van D66 daarop. (235 Kb)


't Hoen treedt af.

In de raad van 17 december 1998 werd het rapport van adviesbureau Contain behandeld. Er tekende zich direct een scheiding der geesten af.

ge17dec98-2.gif (8547 bytes)

Ferry Staal opende en gaf aan dat de conclusies weliswaar niet mis waren, maar dat er wat de fractie van de PvdA betreft geen consequenties aan verbonden hoefden te worden. Douwe van Essen (CDA) constateerde, evenals Nadja Jungmann (D66) na hem, dat het rapport aansloot op de inhoud van zijn brief en dat het rapport eigenlijk een nog ernstiger problematiek beschreef dan vooraf gedacht was. Nelleke Schenkkan (AB, net aan het begin van de vergadering d.m.v. de eed ingezworen als opvolger van Wim Reijmerink) riep op om een nieuw begin te maken en geen directe consequenties te trekken uit het rapport. Wim Hafkamp (VVD) ging voor zijn wethouder liggen en richtte zijn pijlen op de brief en de handelwijze van Douwe van Essen. Dorpsbelangen tenslotte gaf aan te voelen voor het trekken van consequenties. In moties werd aangegeven dat de raad de aanbevelingen uit het rapport zou overnemen.

Burgemeester Kozijn gaf eerst aan alle conclusies niet over te nemen. Later bleek dat een verspreking en gaf hij aan niet alle conclusies over te nemen, met name die waar het zijn eigen functioneren betrof. Hij nam wethouder 't Hoen krachtig in bescherming.

Wethouder 't Hoen gaf er blijk van het hele rapport niet begrepen te hebben. Hij legde de schuld bij Douwe van Essen en riep een spookbeeld op van een slag die voor 's Graveland verloren zou gaan als hij niet bij de besprekingen inzake het streekplan kon blijven. (Hij deed dus precies datgene wat in het rapport staat:: de tegenstander nog zwarter maken zodat het eigen zwart minder opvalt en met spookverhalen een ongrijpbaar onheil aanroepen waartegen alleen hij opgewassen zou zijn.) Hij zei dat de strekking van het rapport niet slecht voor hem, maar voor wethouder van Essen was en beriep zich daarop.

Aardig detail was dat Nadja Jungmann in haar verhaal ook sprak over de neerbuigende, kleinerende wijze waarop Kozijn vele raadsleden en anderen behandelt (zie ook het rapport). Hij ontkende dit met klem, gaf Nelleke Schenkkan het woord op een kleinerende wijze (uw maidenspeech etc.). Nadja greep de microfoon en riep: "Dat bedoel ik nu. Ik zou dat niet leuk vinden.".

Na een schorsing waarin de verschillende moties gebundeld werden en overleg gepleegd, kwam wethouder 't Hoen met de mededeling dat hij af zou treden. Daarna werden de gecombineerde moties van PvdA, CDA en D66 unaniem aangenomen waarin men de aanbevelingen onderschrijft en afsprak om in de eerste week van januari te overleggen over de organisatie van het ambtelijk apparaat.

Afsluitend riep burgemeester Kozijn op om op 18 januari een nieuw college gevormd te hebben. (Het begint een traditie te worden dat hij de raad op dit punt een ultimatum stelt na een crisis.)

ge17dec98-1.gif (10267 bytes)

In een kader stond in de G&E een artikeltje dat sprak over de cultuurverschillen in de raad. Enige citaten:
Co de Kloet boog deemoedig: "Ik heb nooit beseft dat mensen zich zo aan onze stukjes hebben gestoord. Wij hebben besloten de toon te veranderen."

't Hoen zelf verklaarde zich niet bewust te zijn van welk kwaad dan ook. "Ik ben inmiddels zes jaar wethouder. Dat is een record. Maar mijn oud-collega wethouder Torsing waarschuwde mij al dat na zes jaar de sleet erin komt." Waarbij hij eraan voorbij ging dat hij de enige wethouder is die in die zes jaar twee keer een motie van afkeuring aan zijn broek heeft gehad.
en
"Als er dingen moesten worden uitgepraat, stapte van Essen altijd emotioneel op en liep er dan mee naar de coalitie."

Van de redactie: Met name die laatste opmerking geeft inderdaad een cultuurverschil aan. Douwe overlegde kennelijk met de coalitie en zocht draagvlak, Dick regelde alles alleen in het College, de coalitie kreeg meestal achteraf wel (of soms niet) te horen wat hij bedacht had. Deze ervaring had de vorige D66 fractie ook met hem. Zelden gaf hij ons het gevoel dat hij mede namens D66 opereerde.


Algemene Beschouwingen

Vandaag, op dinsdag 15 december 1998, zijn de algemene beschouwingen (begrotingsbehandeling) gehouden. De beraadslagingen waren vrij mat en kort vergeleken met andere jaren, niet zo verwonderlijk onder de huidige omstandigheden.


Rapport. Lees het bij D66.

Wij hebben toestemming gekregen voor publikatie van het integrale rapport van Adviesbureau Contain inzake de bestuurlijke verhoudingen binnen de raad, het college en het ambtelijk apparaat van de gemeente 's-Graveland. Klik hier om het te lezen.


Verziekt

In de Gooi- en Eemlander van zaterdag 12 december 1998 op het regiokatern een artikel waarin anonieme reacties van dorpsgenoten, overwegend instemmend met de inhoud en conclusies van het onderzoek. In een kader onder de kop enkele passages uit het rapport, eveneens van dezelfde pagina uit de Gooi- en Eemlander.

verziekt.jpg (3985 bytes)

passages.jpg (40986 bytes)


Rot als een mispel

Het rapport van de het bureau Contain is uit. Het is openbaar. Iedereen kan het inzien op het Gemeentehuis. Wij zullen trachten het ook via internet openbaar te maken. De ultieme vorm van openbaarheid wat ons betreft. Hieronder de koppen en twee artikelen uit de Gooi- en Eemlander van donderdag 10 december 1998.

mispel.jpg (7303 bytes) Van de voorpagina van de Gooi- en Eemlander van 10 december 1998

Op de voorpagina van het regiokatern van de Gooi- en Eemlander van 10 december 1998 de onderstaande kop.

rapport1.jpg (10925 bytes)

Hieronder de letterlijke tekst van het artikel:

'S-GRAVELAND

Een afrekencultuur met oud zeer en rancunes, waarbij vooral in termen van macht wordt gedacht, tegenstanders nietsontziend aan de schandpaal worden genageld en waar niet meer naar elkaars argumenten wordt geluisterd. Dat beeld doemt op uit het vernietigende onderzoeksrapport over bestuurlijk en ambtelijk 's-Graveland, waar veel beleidsbepalers op een dwaalspoor zijn geraakt en gevolgen van beleid nauwelijks nog een rol lijken te spelen.

Essentiëel is het machtsdenken in het bestuurlijke krachtenveld. De geldingsdrang om deel uit te maken van het 'centrum van de macht' - het college van b en w - speelt een grote rol. Hier gaat men als bestuurders, aldus de onderzoekers, bij voorkeur weinig respectvol, soms bewust bruskerend en persoonlijk kwetsend met elkaar om.

Dogmatisch

Dit machtsdenken wordt volgens de onderzoekers gekenmerkt door een dogmatische, ouderwetse, uit de jaren zestig stammende benadering van politiek bedrijven. Deze benadering gaat gepaard met het vastnagelen en ontmaskeren van de politieke tegenstander. Het functioneren van de zittende macht wordt veelvuldig en bij voorkeur publiekelijk via de media aan de kaak gesteld, koste wat het kost."

De demagogische tendensen boezemen angst in, aldus het rapport. Sommige raadsleden (incluslef wethouders) hebben moeite met communiceren met de rap van de tongriem gesneden en scherpe pen hanterende fractievoorzitter van Dorpsbelangen (Co de Kloet). Door deze manier van optreden diskwalificeert deze raadsfractie zichzelf als betrouwbare samenwerkingspartner.

De burgemeester heeft volgens de onderzoekers verzuimd een brug te slaan naar een basis voor een goede verstandhouding met de nieuw aangetreden en opgestapte CDA-wethouder Douwe van Essen.
Hier spelen de emoties uit het recente politieke verleden de burgemeester te veel parten. Hij voelt zich persoonlijk gekwetst en gekrenkt door bepaalde columns van het CDA, al dan niet van de hand van de wethouder. Hier reageert meer de persoon van de burgemeester dan de functionaris. In reagerende zin kan de burgemeester dan ook furieus uithalen in zeer neerbuigende termen", aldus het rapport.


Boven een tweede artikel op dezelfde pagina staat onderstaande kop, gevolgd door de letterlijke tekst (die er niet om liegt) van het artikel:

spookverhalen.jpg (6112 bytes)

'S-GRAVELAND

VVD-wethouder Dick't Hoen van 's-Graveland is volgens de onderzoekers vooral in de weer met zijn machtsbasis. Kan hij die niet vergroten, dan tracht hij door suggestieve verhalen de machtsbasis van zijn politieke tegenstrever te verkleinen of teniet te doen.

't Hoen zou achterdochtig denken in termen van tegenstanders en medestanders. Het loopt uit de hand als deze wethouder zijn zin niet krijgt. Dan werkt hij zich volgens de onderzoekers in de problemen door onhandige besluiten uit eigenbelang, door te voortvarend optreden zonder collegiaal besluit van het college en door raadsleden laat te betrekken in planvorming.

Op twee manieren probeert hij uit bestuurlijk-politieke problemen te geraken. Door met altijd ergere verhalen te komen over een 'tegenstrever' die een moeilijk punt aanhangig maakt, aldus de onderzoekers. Dit kunnen niet-bestaande 'spookverhalen' zijn om dwaalsporen, rookgordijnen en andere vormen van misleading te stichten. "Anderzijds komt't Hoen volgens de onderzoekers uit de problemen door te zorgen ,,dat zijn 'tegenstander' op één of andere manier eveneens een smet op zijn of haar blazoen krijgt. In beide manieren is de wethouder niets ontziend."


Anne Wertheim krijgt prijs.

In de Gooi- en Eemlander stond vandaag (5 december 1998) op de voorpagina van het regiokatern een prominente foto van Anne Wertheim. Zij is directeur van het John Adams Instituut en woont in Kortenhoef. Eén van haar activiteiten in dat kader is het naar Nederland halen van Engelstalige schrijvers voor het geven van lezingen in Amsterdam. Om die reden heeft zij onlangs de Canadese "Cultural Merit Award" gekregen, een prijs voor mensen die zich inzetten voor het verspreiden van de Canadese cultuur onder een groot publiek.

Anne heeft ook de gezorgd voor de invulling van twee literaire avonden van Kunst aan de Dijk in het oude Kerkje in Kortenhoef. Beide keren puilde de zaal uit.

annewertheim.jpg (15566 bytes)

annewtxt.jpg (5195 bytes)

 
 
 
 
verder
terug
home